Prof. M. Şehmus Güzel’den günümüz aydınının görevi ve bedelsiz ekitap çağrısı

Prof. M. Şehmus Güzel’den günümüz aydınının görevi ve bedelsiz ekitap çağrısı

Yazar ve araştırmacı Prof. Dr. M. Şehmus Güzel’e göre, her aydın kamuoyuna kitaplarının hiç değilse bir bölümünü bedelsiz olarak sunmalı. Prof. Güzel, bedelsiz ekitap girişimine neden önem verdiekitap.ayorum.com’u tanıtıyor. Paris’te yaşayan ve çalışmalar

Çalışmalarını 50 yıla yakın bir süredir Avrupa ve dünya üniversitelerinde sürdüren bilim adamı ve yazar Prof. Dr. M. Şehmus Güzel, bir grup aydınla birlikte yer aldığı elekronik kitap sitesi ekitap.ayorum.com’u tanıtıyor. Paris’te yaşayan ve çalışmalarının bir bölümünü dijital bir platform üzerinden “aydın görevi sayarak” genç kuşakların ilgisine sunan Güzel, ekitap, aydın, kişisel tarih, anılar ve toplumsal tarih üzerine Osman Çutsay’ın sorularını yanıtladı. 

- Değerli Hocamız, siz kitaplara özel bir önem veriyorsunuz. Kitabın bu dijital, görsel-işitsel çağda neden ayrı bir yeri olmalı?

M. ŞEHMUS GÜZEL - Kalıcı olduğu için. Kağıt üstünde veya bilgisarayımızda. İlle “ayrı bir yeri” değil de, onun da hak ettiği bir yeri olmalı. En başta bilgi taşıyıcısı olarak. Kitabı kitap yapan içeriğidir. “Ekitap.ayorum.com”da sunulan ekitaplar her derde deva denebilecek türden: Şiir, öykü, anı, mutfak, Anadolu kültürü, tarih, araştırma-inceleme gibi birçok konuda. “Tıklayın, indirin, okuyun, hediyemizdir” yöntemiyle yayın ve okuma eylemine hız kazandırdık. 

Kimi zaman örneğin Muğla’daki bir okuru düşünüyorum ve bilgisayarı sayesinde iki saniyede istediği kitabı sanal kütüphanemizde bulabilecek olmasından sevinç duyuyorum. Hele bu korona belası ve “evde kal” günlerinde çalışma masasını terk etmeden iyi bir kitap bulmak ve dalmak az keyif olmamalı. Ne kitabevi aramak, ne köyden kasabaya, kasabadan kente gitmek... Ekitaplarımız kapınızı tıklatıyor: Açın kapılarınızı ve evde kalarak yolculuklara çıkın. Bu da bir serüven. 

- Bazı kitaplarınızı bir süredir özel bir sitede bedelsiz olarak okura açmayı gerekli gördünüz. Nasıl bir ilgi bekliyorsunuz? Burada, anladığımız kadarıyla, bir ilgi talebi değil, bir aydın görevi, dolayısıyla “karşılıksız sunum” söz konusu. Öyle mi?

M. ŞEHMUS GÜZEL - Evet aynen öyle. Öteden beri makalelerimi yayınladığım, 14 yaşındaki, yazarlarının bağımsızlığı için reklam almayan, önemli olaylara ilişkin günlerde örneğin 12 Eylül Belgeleri, M. Kemal Atatürk’ün Meclis Konuşmaları, Kubilay Olayı gibi kitaplar sunmuş, deneyim sahibi, “ayorum.com” sitesi kurucuları ve yöneticileri Bayan Deniz Günal ve Ferruh Dinçkal, 2019 ağustosunda site yazarlarından yedisinin çalışmalarını ekitap biçiminde bedelsiz sunmak üzere “ekitap.ayorum.com” sitesini yarattılar. Bize çalışmalarımızı gözden geçirip, derleyip toparlayıp adı geçen iki dosta göndermemiz kalıyordu. 

Çalışmalarımın kimini birkaç yıldan beri değerli şair ve yazar Ali Ziya Çamur’un ve birkaç dostun yardımıyla ekitap biçiminde birkaç sitede karşılıksız sunmuş ve bu işi çok tutmuştum. Kolay ulaşılabilmesi açısından son derece etkin bir yöntem. Elbette ekitap.ayorum.com’un tanıtılması da lazım. Doğal olarak ayorum.com sayesinde tanınıyor ve sınırlı bir ilgi var. Ama kısa sürede sunduğumuz yüz kadar ekitabın meraklılarına ulaştırılması için biraz daha gayret gösterilmesi gerekiyordu... 

- Bu konuda yardım eden oldu mu?

M. ŞEHMUS GÜZEL - Maalesef olmadı. Bir yıl içinde birkaç yayın organında sitemizin varlığından ve birkaç kitabımızdan söz edildi. Siteniz ilgisini esirgemedi örneğin. Diğerlerinin ismini anmıyorum unutulanlara ayıp olur korkusuyla. Birkaç günlük gazetemizin kitap eki var ama henüz ekitap eki yok. Bu bir şansızlık. Ama “Kitap ekleri ekitapları da tanıtabilir” diyebilirsiniz. Haklısınız biz de merakla o günleri bekliyoruz. Hem laf aramızda Milliyet’te Melih Aşık, Posta’da ve serbestiyet.com’da Oral Çalışlar, Yeni Yaşam’da Hüseyin Aykol, Cumhuriyet’te Mine G. Kırıkkanat, Gamze Akdemir ve Olcay Büyüktaş dışında kitaptan ve ekitaptan söz eden kaç köşe yazarımız var? Burada asıl noktaya dokunuyoruz: Kitapların ve/veya ekitapların okunması lazım tanıtılmaları için. Eksik olan hangisi?  

- Türkiye kökenli aydınlara, okur-yazarlara “Kitap ve ekitap okuyunuz ve önemli çalışmalarınızı genç kuşakların okumasına parasız olarak sununuz” gibi bir çağrı yapıyorsunuz izlenimi edindik. Bu izlenimimiz doğru mu? 

M. ŞEHMUS GÜZEL - Evet doğru, okur-yazar herkese sesleniyorum: Kitap ve ekitap  okumalıyız. Okuduğumuz kitapları ve ekitapları tanıtmalıyız. Basılan kitaplarımızı ekitap biçimine getirip bedelsiz sunmalıyız. Yeni kitaplarımızı ekitap biçiminde yayınlamalıyız. Beklemeyin, yayınlama işini bizzat üstlenin, çevrenizdeki şair ve yazararla ekitap sitelerinizi kurunuz. Az da olsa çok da olsa sanal kitaplıklar mutlaka bir gereksinmeye yanıttır: Genç kuşaklara ve hele araştırmacı öğrencilerimize kolaylık olsun diye. Hepimiz beş parasız öğrencilik günlerimizde bir simit bir çay mı, bir kitap mı arasında az çelişkiye düşmedik. Bugün öğrencilerimize bir çayla iki simit demenin Türkçesi bedava ekitaptır. Artık ekitaplar bizden. Hepsi bu kadar. Arif olan anlar. Abidin olan da. 

HER HAYAT YAZILMAYA DEĞER

- Peki, anılar neden önemli? Tarihçi, yeni tarih araştırmaları için bir yöntem önerisi bu aynı zamanda. Anılar, ama her insanın anıları, neden önemli “Tarih” için? 

M. ŞEHMUS GÜZEL - Her hayatın yazılabilirliğine inanıyorum. Evet her hayat bir ekitap veya kitap olabilir. Yazılan her hayat anılarımızın toplamından oluşur. Anılarımız bizim için önemlidir mutlaka ama sadece bizim için değil biz(ler)i tanımak,  gerçeği bilmek isteyenler için de. 

Herkes anılarını yazabilir. Yazmalı da. İlişkim olan herkese tavsiye ediyorum, söylüyorum, yazıyorum. Kimi anılarımdan oluşan “Özbeöz” isimli ekitabımda dayanamayıp bir yöntem bile önerdim. İlle doğum günümüzden başlayıp tarih dizini içinde peş peşe yaptıklarımızı sıralamak değil, önemli, ilginç, neşeli, hüzünlü bulduğumuz bir anımızdan başlayabiliriz ve tarihleri atlayarak sürdürebiliriz. Quentin Tarantino’nun neredeyse bütün filmlerinde yaptığı gibi, tarih dizinini tersleyerek de yazabiliriz. Yazılan anılar toplumsal tarih için önemli birer kaynaktır aynı zamanda. Toplumsal tarihi ihmal edilenler için kaçınılmaması gereken.  

- Aslında sizin yaptığınız gibi, ama çok geniş bir dijital kütüphane açılması ilginç olmaz mı? PDF’lerden oluşmuş bir kütüphane? Türkiye’nin önemli aydınlarının temel yapıtlarına kolaylıkla ulaşılabilecek bir dijital kütüphane. Aydının gerçekten de yaptığı çalışmaları toplumun önüne kitap halinde dijital versiyonuyla da olsa sunmak gibi bir görevi var. Böyle bir girişim sizce mümkün mü? Ne dersiniz?

M. ŞEHMUS GÜZEL - Evet, biraz önce değindiğim gibi bir veya birkaç şair, yazar, sanatçı, meraklı ortaklaşa bir site kurup sanal kütüphane yaratabilirler: Kendi çalışmaları yanında başkalarınınkini de ekitap olarak ve bedelsiz sunarak. Son yıllarda rüzgâr kasabalardan esiyor. Küçük ve orta boy kentlerden. Ender olsa bile arada sırada bir köyden: Ülkemizdeki ve yurttaşlarımızın yaşadığı dünya ülkelerindeki aylık, haftalık, günlük onlarca mütevazı gazete, dergi, site yaratıcıları bu işi kotarabilirler. Her biri bir, iki veya birçok kitabın yazarı olanlar bu işin üstesinden gelebilirler. Dünyanın dört bucağından ve ülkemizden katkılarla yürüyüşü sürdürebilirler. Bu yürüyüşe yeni sitelerin katılmasını bekliyorum. Kimi derneğin, sendikanın, siyasi partinin sanal kütüphane sahibi olduğunu da eklemeliyim... 

İlle merkezi ve çok büyük bir sanal kütüphane olmayabilir. Yurdumuz, yönetimi görece kolay, mütevazı ama acar, sürekli yaratan sanal kütüphanelerle donatılmalı: Sınırları aşan, coğrafyası evrensel ve alabildiğine özgür.   

+49-PARİS/FRANKFURT

HABERE YORUM KAT