OKTAN ERDİKMEN - 2012 yılında yapılan yasal düzenlemeyle, yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarına TBMM seçimlerinde ve referandumlarda, bulundukları ülkelerde oy kullanma hakkı tanındı. Bunun üzerine, 1,4 milyonu Almanya’da olmak üzere, yurt dışında yaşayan 3,1 milyon Türk vatandaşı, en azından referandumlarda İstanbul, Ankara ve İzmir’den sonra üçüncü büyük seçmen kitlesi haline geldi.

Yurt dışında yaşayan ve bulundukları ülkenin vatandaşlığına geçmemiş olan Türkler, böylelikle seçme haklarından da yararlanmaya başladılar. Önceki süreçte de gurbetçilere gümrüklerde oy verme imkanı tanınıyordu ancak doğrudan yaşadıkları bölgelerde oy verme imkanına sahip olmaları, seçimlere olan ilgiyi arttırdı.

Mevcut durumda, yurt dışındaki Türklerin verdikleri oylar, referandumlarda doğrudan etki ederken, milletvekili seçimlerinde Türkiye geneline dağıtılıyor. AKP ve HDP, yurt dışından Türkiye ortalamasının üzerinde oy aldıklarından, birkaç ilde milletvekili sayısı bu iki parti lehine değişebiliyor.

7 Haziran seçimlerinde alınan oyların Türkiye geneline dağıtılmasıyla, Sakarya ve Amasya’da MHP’ye gitmesi gereken milletvekillikleri AKP’ye, İzmir 2. Bölge’de CHP’ye gitmesi gereken milletvekilliği ise HDP’ye geçti.

1 Kasım seçimlerinin ardından da, Manisa’da MHP’ye ve Denizli'de de CHP'ye gitmesi gereken birer milletvekilliği, yurt dışı oyların dağıtılmasının ardından AKP’ye yazıldı.

Bu durumda örneğin Almanya’nın Frankfurt şehrinde yaşayan insanlar, hayatlarında belki de hiç gitmeyecekleri bu illerde seçim sonucuna etki etmiş oldular. Yurt dışındaki insanların demokratik haklarının teslimi düşüncesiyle atılan bir adımın, Kocaeli, Amasya, Manisa ve İzmir’deki seçmenlerin iradesine darbe vurması da oldukça ironik bir sonuç oldu.

Gurbetçiler seçimlerde sırasıyla 3 ve 2 milletvekilliklerine etki edebilirken, Bayburt'ta yaşayan 52 bin seçmen 2 milletvekili çıkardı. Yani seçimde 3,1 milyon gurbetçinin oyu, 52 bin Bayburtluyla aynı etkiyi yarattı.

Diğer taraftan AKP, yurt dışında yaşayan ve seçimden hemen öncesine kadar SPD üyesi olan Mustafa Yeneroğlu'nu davet edip, İstanbul'dan milletvekili adayı gösterdi.

Sonuç itibariyle, İstanbulluların oyuyla, yurt dışındaki Türkleri temsil eden bir milletvekili seçildi. Yurt dışındakilerin oyuyla, Denizlililerin ve Manisalıların demokratik tercihleri hiçe sayıldı.

Bu demokratik temsil sorununun giderilmesi için, yurt dışının en kısa sürede seçim bölgesi olarak kabul edilmesi ve seçmen sayısına göre bir düzenleme yapılarak, yurt dışından gelecek olan milletvekillerinin TBMM’de temsil edilmelerinin sağlanması gerekiyor.

Böylelikle yurt dışında yaşayan Türkler de tanıdıkları insanlara oy verir. Mecliste gurbetçilerin sorunlarını bilen isimler olur. 

Yurt dışındaki seçim heyecanı ve seçimlere katılım oranı da yükselir.

Buna itiraz eden tek bir kişi bile olmamasına rağmen, bu düzenleme bir türlü hayata geçirilmiyor.

Türkiye'de bazı şeyleri anlamak gerçekten mümkün değil...

 

Oktan Erdikmen'in diğer yazılarını okumak için lütfen tıklayınız.