Üç kez iptal edildi: 2020 ve 2021'de akut pandemi nedeniyle, ardından 2022'de – Korona henüz tamamen aşılmamıştı - büyük yayın grupları çekildi, böylece üç kez ertendi. Bu kötü bir sinyaldi. Üç kez iptal edilen bir etkinlik unutulmuş sayılır, gereksizdir. Ancak 2023'te yeniden düzenlendi. Enfeksiyonun nispeten daha az olduğu Nisan sonuna ertelendi. Özlem muazzammış. Katılımcı ve ziyaretçi sayısı neredeyse Korona öncesi seviyelere ulaştı. Övgüler her yerde duyuldu. Bu momentumun sağladığı rüzgar ile bu yıl da iyi geçti.
* * * *
Merak edenler, kitap kurtları, kitapseverler için Leipzig Kitap Fuarı’ndan bahsediyorum. Çarşamba akşamı Leipzig’deki dünyaca ünlü Gewandhaus’da Şansölye’nin konuşmasıyla açılan fuar Pazar akşamı sona erdi. Her ne kadar aktivistler şansölyenin konuşmasını bağrışlarla bozmak istese de Şansölye "Bağırmayı bırakın, durun!" diye seslendi. Sonra biraz daha sakin bir tavırla: "Hepimizi Leipzig'de bir araya getiren şey bağırmanın gücü değil, kelimelerin gücüdür. Okumak, farklılıklarımıza rağmen birbirimizi anlayabildiğimizin kanıtıdır" dedi.
* * * *
Leipzig'de bahar demek: kitap fuarı. Sayfaları çevirirken parmaklarınızın arasındaki o kadifemsi his… Matbaadan yeni çıkmış bir kitabın tipik kokusu… Kitabın iki kapağı arasında kendine ait bir dünya: Leipzig. Kitapçılık sektörünün kalp atışı hissediliyor desem yalan olmaz. Bu yıl 40 ülkeden 2085 yayınevi/katılımcı… Dört gün boyunca 100'e yakın etkinlik… Kentte ayrıca “Leipzig okuyor” okuma festivali de yapılıyor. Organizatörlere göre 300 noktada yaklaşık 2.800 etkinlik yapılmış. Alman edebiyatının en önemli gösterilerinden biri olarak kabul edilen fuara geçen yıl 274 bin ziyaretçi gelmiş, bu yıl 283 bini aşmış.
* * * *
Eğitimci eşim aynı zamanda "Okuma ve Edebiyat Pedagogu"… Frankfurt ile birlikte bu fuar onun dünyası… Ağırlıklı konusu çocuk ve gençlik kitapları… "Sektör baskı altında: Kitap satın alanların sayısı azalıyor. Yapay zekanın gelişimi, yazarın fikri mülkiyetini gündeme getiriyor. Üretim maliyetleri ve enflasyon, birçok küçük yayıncıyı zor durumda bırakıyor. Bunlara rağmen gençler okuyor, kitabın satın alınacak yer de kitapçıdır, ancak gençler kitapları aileden çok okulda buluyorlar. Okul kütüphanelerinde… Bu yüzden Kitap Yayıncıları Birliği de hükümetin okumayı teşvik etmek okul kütüphanelerine daha fazla mali destek çağrısında bulunuyor" diyor… Ben sordum, eşim anlattı, ben size aktarıyorum…
* * * *
Fuarın partner ülkeleri bu yıl Hollanda ve Belçika’nın Hollandaca konuşulan Flaman bölgesi… Sloganları da "Düzlük dışında her şey"… Kırktan fazla yazar Leipzig'e ülkelerini temsil etmiş. Avusturyalı yazar Joseph Roth, 1918’den itibaren Neue Berliner Zeitung, Frankfurter Zeitung gazetelerinde de çalışmış. Lahey’e gitmek isteyen Roth, 1923'te Neue Berliner Zeitung'da şöyle yazmış. "Bu yol Hollanda kırsalının iç kesimlerine, tarlaların ve çiftliklerin arasından geçiyor. Yarım saat, bir, iki saat yürüdüm ve sadece Hollandalı bir avcı beni karşıladı, merhaba dedi ve ortadan kayboldu."
* * * *
Roth sonra geri dönmüş yazdığına göre… Düzlüklerde yürümeye devam etseydi, Hollanda'yı gezen herkesin bildiği şeyi görebilirdi: Ülke o kadar düzdür ki, birkaç yükselti hemen dağ olarak tanımlanır. Leipzig Kitap Fuarı ödülleri perşembe günü sahiplerini buldu. Kurgu kategorisinde ödül, "Minihorror" adlı kitabıyla Viyanalı yazar Barbi Marcovic'e verildi. Kurgu dışı/deneme kategorisinde ödül Berlinli sanat tarihçisi Tom Holert'in oldu. Alman-İsrailli filozof Omri Boehm, Leipzig Avrupa Anlayışı Kitap Ödülü'ne layık görüldü. Gelecek yıl fuarın konuk ülkesi Norveç olacak. Fuar gelecek yıl 27-30 Mart tarihleri arasında yapılacak. NOT: Türkiye Leipzig Kitap Fuarı’na katılmıyor.