Halit ÇELİKBUDAK yazdı...

Hollanda sıra dışı bir ülke… Her şeyi ile sıradışı… Küçük bir ülke olmasına rağmen dünyanın en fazla ihracat yapan ilk on ülkesinden biri… Yabancı yatırımcılar arasında Türkiye’de en çok yatırımı olan ülke olduğunu çok kimse bilmez… Ülke topraklarının çoğu deniz seviyesinin altında… Peynirleri, yel değirmenleri, laleleri, bisikletleri, Holştayn inekleriyle ünlü ülkenin başbakanı da, siyaset yaşamı da, koalisyon kuma biçimi de sıra dışı... 15-17 Mart’ta yapılan seçimin üzerinden yedi ay geçti, hükümet kurulamıyor… Dört yıl önceki seçimden nihayet 225 gün sonra dört partili bir hükümet kurulabilmişti… Şimdi bu rekor çoktan kırıldı…
* * * *
Hollanda basını alaylı bir şekilde, ‘Başbakan Rutte, ülkenin en uzun süre görev yapan hükümet başkanı olmak istiyor‘  veya Vatikan’da Papa seçimine atfen ‘Lahey’deki Binnenhof‘taki Hollanda başbakanının resmi konut Torentje’nin bacasında hala beyaz duman yok‘ diye yazıyorlar…
* * * *
Baraj olmadığı için seçimde Temsilciler Meclisi’ne 17 parti girmiş, bir de bağımsız seçilmişti… Yeni hükümet kuruluncaya kadar Başbakanlığı yürüten Mark Rutte’nin lideri olduğu sağ liberal Özgürlük ve Demokrasi için Halk Partisi (VVD) 34 sandalye (+1) ile sandıktan dördüncü kez birinci çıkarmıştı… AB’de Angela Merkel dışında bunu başaran tek lider o…
* * * *
Mark Rutte’nin lideri olduğu VVD partisi olmadan çoğunluğa sahip bir hükümet kurmak neredeyse imkansız…  Ama en az üç koalisyon ortağına ihtiyacı var. Son derece parçalanmış bir siyasi manzaraya sahip mecliste zor bir şey... 17 partinin çoğu birbirine düşman… Müzakerelere hiç girmek istemiyorlar… Ayrıca tüm küçük partiler Rutte'yi artık başbakan olarak görmek istemiyorlar…  Rutte, sol-liberal D66 ve Hıristiyan Demokrat CDA partileriyle belki bir koalisyon kurabilirdi ama dördüncü bir oyuncu eksik…
* * * *
Sıradışı ülkenin Başbakanı Mark Rutte de sıradışı bir politikacı… 54 yaşındaki Mark Rutte’nin siyasette lakabı da ‘Teflon-Rutte’ veya ‘Mr. Tefal’…  Skandallardan, eleştirilerden hep sıyrılıyor… Hiçbir şey ona bulaşmıyor… Yanlış giden şeylerin sorumluları da hep başkaları… Örneğin çocuk parası skandalı... Yıllarca on binlerce ebeveyn dolandırıcı olarak gösterildi… Bu skandal nedeniyle hükümet Ocak ayında istifa etmek zorunda kaldı. Ancak Rutte hiçbir şey olmamış gibi seçimi yeniden kazandı… Rutte’nin  biyografi yazarı Sheila Sitalsing, bunun ‘Teflon-Rutte‘ için tipik olduğunu işaret ederek ‘Her zaman ona bir şey bulaşmaz‘ diyor…
* * * *
Bu değişik ülkede koalisyon görüşmeleri de farklı… Bir arabulucu tayin ediliyor… Önceleri Kral tarafından yapılan tayin, artık temsilciler meclisi başkanı tarafından yapılıyor… Arabulucu kişi, partilerle görüşüp önce muhtemel koalisyon imkanlarını araştırıyor… Şu anki arabulucu eski içişleri bakanlarından 70 yaşındaki Johan Remkes… Seçimden sonra görevlendirilen beşinci arabulucu…
* * * *
Remkes, görüşmelerle ilgili raporunda, azınlık hükümetinin mümkün görmüyor… Artık herkesib sorumluluk alması gerektiği konusunda uyarıyor… Remkes‘in, son çare olarak sözde parlamento dışı bir hükümeti önerdiği söyleniyor…  Ortak bir koalisyon anlaşması olmayacak… Kabaca siyasi hatlar üzerinde anlaşanlar bir araya gelinecek… Doğrudan demokrasi gibi birşey… Denenmemiş bir yol… Ancak bunun da umutsuz bir adım olduğu söyleniyor… Yaklaşık 500 bin Türk/Türk kökenlinin yaşadığı Hollanda’da tek çıkış yolu muhtemelen yeniden seçim gibi gözüküyor galiba…

Halit ÇELİKBUDAK yazdı...