Halit Çelikbudak yazdı

Takip etmişsinizdir. Bulgaristan’da yaklaşık 30 aydır devam eden siyasi kriz ‘şimdilik‘ aşıldı. 2021'den bu yana beş kez erken seçimin ardından altıncı bir erken seçim önlendi. 18 aylık bir ‘güç paylaşımı anlaşması‘yla koalisyon hükümeti kurulabildi. Eski Başbakan Boyko Borisov'un GERB partisi ile liberal ittifak partileri "Değişime Devam Ediyoruz / Demokratik Bulgaristan" arasında bir hükümet kuruldu.

* * * *

Güvenoyu alan hükümetin başbakanı eski eğitim bakanı kimya profesörü Nikolay Denkov oldu. Denkov, reformist “Değişime Devam Ediyoruz” partisinin kurucu üyesi. GERB Partisi’den Avrupa Parlamentosu Araştırma, İnovasyon, Eğitim, Kültür ve Gençlik eski Komiseri Maria Gabriel de başbakan yardımcısı ve dışişleri bakanı oldu. Dokuz ay sonra, Denkov başbakanlık görevini Gabriel’e devredecek.

* * * *

Ülkenin açık ara en deneyimli siyasetçisi, neredeyse on yıl başbakanlık yapan, daha önce de Sofya belediye başkanı olan GERB Partisi lideri Borisov şimdilik sadece arka planda hareket ediyor. Borisov sürekli yolsuzluğa kapıları açmakla suçlanıyordu. Tam da bu bakış açısı, her seçimden sonra GERB ile “Değişime Devam Ediyoruz " arasındaki işbirliğinin önündeki belirleyici engeldi.

* * * *

“Değişime Devam Ediyoruz " partisi Borisov'un GERB Partisi’ni protesto ediyordu. Petkov ve arkadaşları defalarca seçmenlerine Borisov'un GERB Partisiyle asla koalisyona girmeyeceklerine dair söz vermişlerdi. Ama Borisov liderliğindeki GERB, 2 Nisan’daki seçimde yüzde 25,4 oy ile yine en güçlü parti oldu, değişim partisi yüzde 23,5'e ulaştı. Siyasi durum yine kilitlenince zoraki bir güç paylaşımı yapıldı. İki ana siyasi gruptaki farklılıklar bir kenara bırakıldı.

* * * *

Siyasi analistler temkinli konuşuyorlar. Borisov ile işbirliğinin “geçiş hükümeti” için riskler barındırdığını söylüyorlar. Seçmenlerinin en azından bir kısmı, Borisov ile işbirliği dolayısıyla Petkov ve partisini ihanetle suçlayabileceği işaret ediliyor. Zaten 18 ay sonra da bu güç paylaşımı işbirliğinin uzayıp uzamayacağı veya yeni bir seçimin yapılıp yapılmayacağı belirsiz.

* * * *

Bulgaristan yaklaşık 6,5 milyon nüfusuyla AB’nin en yoksul, en kötü gelir eşitsizliğine sahip ama Rusya ile tarihsel yakın bağları nedeniyle sembolik olarak önemli bir ülke. 2004'ten beri NATO ve 2007'den beri AB üyesi. Yeni koalisyon açıkça Batı yanlısı ve Kiev yanlısı bir politikayı destekliyor. Ayrıca, gerekli mevzuatı kabul ederek AB'nin vizesiz Schengen bölgesi ve avro bölgesine katılmayı ve AB kurtarma fonlarından milyarlarca avronun serbest bırakılmasını sağlamayı umuyor.

* * * *

Yeni hükümet Bulgaristan'ın Batı'ya demir atmasını hedefliyor. Ancak Bulgar nüfusunun yaklaşık üçte birinin Rusya sempatisine sahip olduğu biliniyor. Ayrıca şimdi gözler iki yıldır 'geçici hükümetlerle ülkeyi yönetmekle' suçlanan Cumhurbaşkanı Rumen Radev’e de çevrilmiş durumda. Cumhurbaşkanı Radev’in güven oylama sonrası bakanların yemin törenini beklemeden parlamentoyu terk etmesi kafa karışıklığı yarattı. Daha önce Hava Kuvvetleri Komutanı olan eski general Radev’in asker olarak Batı ittifakına yakın ama siyasetteki tercihinin ise Rusya olduğu biliniyor.

* * * *

Hükümetin öncelikleri arasında ertelenen 2023 bütçesinin acilen geçirilmesi yer alıyor. Ama her şeyden önce yolsuzlukla mücadele reformları için koalisyona destek sinyali veren Türk azınlığın “Hak ve Özgürlükler Hareketi”nin yardımına muhtaç. Böylece anayasa değişikliği için üçte iki çoğunluğu elde etmek istiyor. Bu olabilir mi bilmiyoruz. Bu sefer işlerin gerçekten farklı olup olmayacağı konusunda şüpheler henüz devam ediyor.

* * * *

Kuğu Şarkısı’nı duydunuz mu bilmiyorum. Kuğuların, ölmeden önce son kez şarkıya benzer bir ses çıkardığı rivayet edilir. Tabii ki bu sadece edebi bir güzelleme çünkü kuğuların böyle bir şarkı söylemediği biliniyor ancak yine de bu terim hem edebiyatta hem de günlük hayatta kullanılıyor. Kuğu şarkısı: bir kişi emekli olmadan yaptığı son iş olarak tanımlanıyor. Diğer bir deyişle; jübile. Dolayısıyla eski başbakan Borisov, kuğu şarkısını söylemeden yani jübile yapmadan siyasi analiz yapmak oldukça güç gözüküyor. Ayrıca ekim ayında yerel seçimler yapılacak. Her şeyin bir anda değişebileceğini de unutmamak gerekir.