Avrupa'da gerçek zamanlı havale dönemi başlıyor
Günümüzde bankacılık işlemleri büyük ölçüde dijital platformlar üzerinden yürütülüyor. Artık çok az sayıda müşteri banka şubesine giderek işlem yapıyor. Bu dijitalleşme süreci, Almanya’daki klasik banka şubelerinin giderek ortadan kalkmasına yol açtı. Oysa bu şubeler, onlarca yıl boyunca şehir manzaralarının vazgeçilmez bir parçasıydı. Şimdi ise dijitalleşmenin sunduğu avantajlardan hem bankalar hem de müşteriler faydalanıyor.
10 saniyede sonuç veren yeni sistem: Gerçek zamanlı havale dönemi başlıyor
Dijital bankacılık yalnızca Almanya’yla sınırlı kalmıyor; Avrupa genelinde de ortak standartlara geçiş hızlanıyor. Bu bağlamda, para transferleri için getirilen yeni bir düzenleme dikkat çekiyor. 2025 Ekim ayından itibaren AB genelinde gerçek zamanlı havaleler (Instant Payment) yeni standart haline gelecek. Ocak 2025’ten itibaren bankalar ve tasarruf sandıkları bu tür ödemeleri kabul edebilecek altyapıya sahip olmak zorunda.
Yeni sistemle birlikte müşterilere önemli bir hizmet sunuluyor: Bankalar, bir havalenin başarılı olup olmadığını en geç 10 saniye içinde bildirmek zorunda olacak. Eğer havale gerçekleşmezse, örneğin IBAN yanlışlığı gibi nedenlerle, bu da açık şekilde belirtilmek zorunda. İşte bu kural, “10 saniye kuralı” olarak anılıyor.
Para anında hesapta ama dikkatli olmak şart
Tüketici koruma uzmanlarına göre bu sistemin en büyük avantajı, 365 gün 24 saat kesintisiz çalışması. Yani hafta sonu ya da resmi tatil beklenmeden, para anında karşı tarafa ulaşıyor. Önceki sistemde hafta sonu araya girerse, para transferi 72 saati bulabiliyordu. Yeni düzenleme ile bu gecikmeler tarihe karışıyor. Ayrıca bu hizmet için ek ücret alınmaması da şart koşuluyor. Ancak üst limit olarak 100.000 euro sınırı uygulanacak.
Ancak bu hız, bazı riskleri de beraberinde getiriyor. Gerçek zamanlı para transferlerinde işlem anında gerçekleştiği için, bir hata durumunda parayı geri almak oldukça zorlaşıyor. Bu nedenle bankaların ve ödeme hizmeti sağlayıcılarının yeni güvenlik önlemleri geliştirmesi gerekiyor. Tüketiciler özellikle dolandırıcılığa karşı dikkatli olmalı.
Gerçek zamanlı havale ile “anında ödeme” karıştırılmamalı
Bankacılık terimlerinde kafa karışıklığı yaşanabileceği için bir noktaya açıklık getirmek gerekiyor: Gerçek zamanlı havale, “anında ödeme” anlamına gelen Sofortüberweisung ile aynı şey değil. Anında ödeme, genellikle online alışveriş sitelerinde kullanılan bir ödeme türü. Bu yöntemde, alıcı anında ödeme yapar, satıcı ise işlemi onaylayarak siparişi hazırlar. Ancak para satıcının hesabına birkaç saat veya gün içinde geçer. Gerçek zamanlı havalede ise para gerçekten saniyeler içinde alıcının hesabına geçiyor.
