Artık demans bir dakikada tespit edilebilecek

1,8 milyon Alman demans hastası. Demans terimi altında 50'den fazla klinik tablo özetleniyor. En yaygın şekli, demans hastalarının yaklaşık üçte ikisini etkileyen Alzheimer hastalığıdır.

Yaklaşık 2,8 milyon Almanın 2050 yılına kadar bu hastalığa yakalanacağı tahmin edilmektedir. Şu anda hastalığı tedavi edebilecek bir ilaç bulunmamaktadır. Ancak bu hastalığın ilerlemesi yavaşlatılabilir. Erken teşhis burada önemli roller üstlenebilir.

TEST SUNDULAR

Macar bilim insanlarından oluşan bir ekip kısa bir süre önce Avrupa Psikiyatri Kongresi'nde, herhangi bir pratisyen hekim tarafından sadece bir dakika içinde demans teşhisi için kullanılabilecek bir test sundu. János Kálmán liderliğindeki araştırmacıların çıkış noktası, pratisyen hekimlerin demanstan her şüphelenildiğinde tüm standart bilişsel testleri yapmak için genellikle çok az zamanları olduğunun farkına varmalarıydı.

Bu nedenle, test edilen kişinin halihazırda bilişsel bozuklukları olup olmadığını konuşma melodisinden anlayan basit bir test geliştirdiler.

Sözde konuşma boşluğu testi (S-GAP testi) şunları analiz ediyor:

- Konuşma hızı
- Konuşmada gecikmeler
- Tereddüt süresi
- Konuşmadaki duraklamaların sayısı.

YALNIZCA 60 SANİYE...

Çalışma lideri Kálmán “Medscape” tıp portalına yaptığı açıklamada “Çeşitli yaklaşımlar denedik ve sonunda zamansal konuşma parametrelerinde karar kıldık çünkü bunlar ne kültüre ne de eğitime bağlı ve konuşma analizinin anlamsal kısımlarından daha güvenilir olabilir” dedi. Fonetik (kelimelerin nasıl telaffuz edildiği) veya semantik (yani kelimelerin anlamı) testte hiçbir rol oynamıyor.

Testin dayandığı yapay zeka, demans hastalarının sesleriyle eğitildi ve olası bir bilişsel bozukluğu tanımak için yalnızca 60 saniyeye ihtiyaç duyuyor. Bunun doğrulanmış bir teşhis değil, erken teşhis için bir ilk tarama olduğu vurgulanıyor. Daha sonra başka testler de başlatılabilir.

Test, konuşulan dilden bağımsız olarak çalışıyor. Her ne kadar 2018 yılında anadili Macarca olan kişilerden alınan ses örnekleriyle geliştirilmiş olsa da, anadili İngilizce ve Almanca olan kişilerde de aynı şekilde çalıştığı gösterildi.

Gelecekte bu test teletıp dışında da kullanılabilir. Bu durumda teste internet veya akıllı telefon aracılığıyla genel olarak erişmek mümkün olabilecek.

ARTI49