Halit Çelikbudak yazdı...

Alman Şansölye Olaf Scholz, haftasonunda Hindistan’a gitti. Şansölye, beraberinde on iki kişilik işi insanıyla yalnızca Başkent Yeni Delhi'ye değil aynı zamanda teknolojinin kalesi Bangalore kentine de gitti. 36 saatlik bir ziyarette olabildiğince birçok programa katıldı. Bu şansölye için Hindistan’a resmi ikinci ziyaretiydi. 2012'de Hamburg belediye başkanı sıfatıyla Hindistan’ı ziyaret etmiş.

****

Şansölye, Hindistan Başbakanı Narendra Modi ile dördüncü kez görüşüyor. Modi, Almanya’daki G7 zirvesine geldi. Berlin'i ziyaret etti. Geçen sonbaharda Bali'deki G20 toplantısında da bir araya geldiler. Eylül’de Hindistan’da yapılacak G20 toplantısında tekrar görüşecekler. Hindistan şu anda dünyanın en büyük beşinci ekonomisine sahip. Yılda yüzde altı ila yedi büyüme ile yakında Almanya'nın peşine düşecek. 2028 yılına kadar dünyanın üçüncü en büyük ekonomisi olmayı hedefliyor.

****

Şurası çok açık... Ne şansölyenin Hindistan ziyareti sıradan bir ziyaret ne de bugüne kadar görüşme sıklığının yüksekliği tesadüf değil. Hindistan, Almanya için dünya sahnesinde yeni oyunculardan biri, "stratejik kilit ortak" olarak görülüyor. Hindistan‘da 1.800 civarında Alman şirketi var. Bosch ve Siemens gibi geleneksel isimler yüz yıldır oradalar. Ekonomisi hala dünya pazarlarına nispeten az entegre olduğu için Almanya ile ikili ticaret yılda sadece 30 milyar Euro’yu buluyor.

****

smi eski Sanskritçe metinlerde “Bharata” olarak geçen ve bugün de Hindistan anayasasında Bharat olarak kullanılan Hindistan 1,4 milyar nüfusuyla anlaşılması zor bir ülke... Ülkeyi ve özelliklerini anlamanın zaman aldığı söylenir. Alman Ticaret Odası'nın başkanı Stefan Halusa, ‘Hindistan sadece ucuza üretim yapabileceğiniz ucuz bir yer değil. Genç, iyi eğitimli nüfus artık ülkeyi Bilişim Teknolojileri, yazılım geliştirme ve makine mühendisliği için bir merkez haline getiriyor‘ diyor ve ekonomik işbirliği potansiyelinin çok büyük olduğunu söylüyor.

****

Siyasette Scholz Doktrini diye bir şey yok ama ona göre yarının dünyası iki bloğa ayrılmayacak, birçok güç ve iktidar merkezi olacak. Artık masada yerlerini talep eden çok sayıda kendine güvenen ülkeler var. Hindistan da kendisini ‚‘küresel güneyin sesi‘ olarak gördüğünü ve ‘güçlülerin masasına oturamayan‘ ulusların çıkarlarını temsil ettiğini söylüyor. Bir süre önce yapılan Münih Güvenlik Konferansı’na katılan Hindistan Dışişleri Bakanı‘nın ‚‘Avrupa dünyanın geri kalanındaki sorunları kendi sorunları olarak görmezse, Avrupa kendi sorunlarını dünyanın geri kalanına empoze edemez‘ demesi bunu gösteriyor.

****

Aslında Şansölye bir kaç ay önce ‘Foreign Affairs’ dergisi için kaleme aldığı “The Global Zeitenwende: How to Avoid a New Cold War in a Multipolar Era” (Çok Kutuplu Bir Çağda Yeni Bir Soğuk Savaştan Nasıl Kaçınılır?) makalesinde politikasının ana hatlarını yazdı. Ne diyor Alman Şansölye, ‘Dünya çığır açan bir yapısal değişim ile karşı karşıya: Zeitenwende. Ukrayna Savaşı, bir dönemi kapattı. Zeitenwende, Ukrayna‘daki savaşın ve Avrupa güvenliği meselesinin ötesine geçiyor. Temel soru şu: Avrupalılar ve AB olarak bizler, giderek çok kutuplu hale gelen bir dünyada nasıl bağımsız aktörler olarak kalabiliriz? İşte gezinin perde arkasındaki bu düşünce... Hindistan ile stratejik ortaklık peşinde... Geziyi böyle değerlendirmeliyiz. Alman şansölye göreve geldiği daha ilk yılda da Güney Afrika, Brezilya, Senegal, Singapur ve Vietnam'a gitmişti.

****

Türkiye-Hindistan ilişkilerine bakarsak M.Ö. II. yüzyılda Saka Türkleri ile başlayan Türk-Hint ilişkileri, Hindistan’da kurulan Türk Devletleri ile iki toplum arasında çok yönlü olarak devam etmiş. Türk Milli Mücadele’sinin yanında yer alan Hindistan Müslümanları, Türkiye’ye maddi yardımlarda bulunmuşlardı. Bugüne kadar inişli çıkışlı devam eden ilişkilerde Türkiye ile Hindistan arasında ticaret hacminde gözlenen artışa rağmen, ticaret dengesi Türkiye aleyhinedir. 2021‘de ihracat bir önceki yıla göre yüzde 46,7 oranında artarak 1,3 milyar dolar olurken, ithalat ise 7,9 milyar dolar olarak gerçekleşmiş. Türkiye’de toplam 248 adet Hint ortaklı firma faaliyet gösteriyor.