AB’den aspartam yasağı çağrısı: Binlerce üründe kullanılıyor, risk taşıyor
Aspartam, yaygın olarak kullanılan bir tatlandırıcı olarak sağlık açısından tartışmaların merkezinde yer alıyor. Tüketici hakları örgütü Foodwatch'a göre, bu katkı maddesi Avrupa genelinde yaklaşık 2.500 gıda ürününde bulunuyor. Özellikle diyet ürünleri ve şekersiz içecekler, aspartam içeren başlıca ürünler arasında yer alıyor. Coca-Cola Zero, Fanta Zero, Mezzo Mix Zero, Sprite Zero, Pepsi Zero Sugar, Pepsi Max ve Schwipp Schwapp Zero gibi içecekler bu tatlandırıcıyı barındırıyor.
Alman Beslenme Merkezi (BZfE), aspartamın sakız, dondurma ve yoğurt gibi birçok gıda ürününde de kullanıldığını belirtiyor. Şekerden 200 kat daha tatlı olan bu tatlandırıcı, bazı uzmanlara göre potansiyel olarak kanserojen kabul ediliyor.
Aspartam (E 951) için uyarı: "Muhtemelen kanserojen olabilir"
Aspartam, birçok gıda ve içecekte E 951 katkı maddesi olarak bulunuyor. Ancak tüketici hakları savunucuları, bu tatlandırıcının olası sağlık risklerine karşı temkinli olunması gerektiğini vurguluyor. Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) tarafından yapılan değerlendirmeye göre, aspartamın "muhtemelen kanserojen" olduğu ifade ediliyor. Bu araştırma, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ortak uzman komitesi (JECFA) ile iş birliği içinde yürütüldü.
BZfE, aspartamın karaciğer hücre kanseri ile bağlantılı olabileceğine dair sınırlı kanıtlar bulunduğunu belirtiyor. Ayrıca, oksidatif stres ve kronik iltihaplanmaya yol açarak tümör oluşumunu tetikleyebileceği de iddialar arasında yer alıyor.
Foodwatch: Aspartam Avrupa'da yasaklanmalı
Foodwatch, Fransız Kanserle Mücadele Derneği (La Ligue contre le cancer) ve Yuka uygulaması ile iş birliği yaparak Avrupa Komisyonu'na aspartamın yasaklanması çağrısında bulundu. Örgüt, aspartamın kanser, tip 2 diyabet ve kardiyovasküler hastalıklarla ilişkilendirildiğine dair bilimsel çalışmaların uzun yıllardır sürdüğünü belirtiyor. Ayrıca, son araştırmalar aspartamın bağırsak mikrobiyomunu da etkileyebileceğini öne sürüyor.
WHO: "Aspartam kontrollü tüketildiğinde güvenli"
Ancak BZfE, mevcut bilimsel verilere dayanarak aspirtam tüketiminin makul sınırlar içinde kaldığında güvenli olduğunu bildiriyor. WHO ve FAO'nun ortak uzmanları, aspirtamın kanser riskini kesin olarak artırdığına dair ikna edici kanıtlar bulunmadığını belirtiyor. Bu nedenle, günlük kabul edilebilir tüketim miktarı 40 mg/kg olarak sabit tutuluyor.
Örneğin, 70 kg ağırlığında bir yetişkinin bu limiti aşması için günde 9 kutudan fazla diyet içecek tüketmesi gerekiyor. Ancak, IARC ve WHO uzun vadeli çalışmaların artırılmasını öneriyor, böylece aspartamın olası sağlık riskleri net bir şekilde ortaya konulabilir.