AV. ŞERİF YILMAZ – Türkiye’ye ‘yabancı plakalı’ araç götürme şartları, hükümetin 7 Haziran öncesi seçim vaadlerinden olan gurbetçinin yabancı plakalı aracının Türkiye’de kalma süresi nihayet 6 aydan 24 aya çıkartıldı. Düzenlemeye konu 2015/8113 sayılı ve 14.09.2015 tarihli Bakanlar Kurulu kararı 13 Ekim 2015 tarihli 29501 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girdi.

7 Haziran genel seçimleri öncesi Başbakan Ahmet Davutoğlu partisince Dortmund’da yaptığı seçim konuşmasında gurbetçinin yabancı plakalı araçlarının Türkiye’de kalma süresini 2 yıla çıkartacaklarını söylemiş, gurbetçinin ümitle beklediği ilk Bakanlar Kurulu kararı seçim sonrası 25 Temmuz 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmişti.

Ancak bu karar gurbetçinin tüm beklentisini karşılamamıştı. Çünkü yayınlanan Bakanlar Kurulu kararıyla sadece yurtdışında ikamet eden ve yurtdışından emekli olan gurbetçinin yabancı plakalı aracının zaten bir yıl olan Türkiye’de kalma süresi iki yıla çıkarılmış, emekli olmayan Türkiye’ye turistlik amaçla giden gurbetçilerin araçlarının Türkiye’de kalma süresi eskisi gibi altı ay olarak kalmıştı.

Gurbetçi rahat bir nefes aldı

4458 Sayılı Gümrük Kanunu’nun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki 29 Eylül 2009 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı’nın 20’inci maddesinin 1’inci fıkrasının (c) bendinin 5 numaralı alt bendine göre yurtdışında ikamet eden kişiler, Türkiye Gümrük Bölgesi’ne getirilen kişisel kullanıma mahsus kara araçlarını, binek ve yük hayvanları ile bu hayvanların çektikleri araçlar da dahil olmak üzere altı ay süre ile Türkiye’de  bulundurabiliyordu.

13 Ekim 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren yeni Bakanlar Kurulu kararıyla 2009 yılındaki kararında araçlar için “altı ay” ibaresi “24 ay” olarak değiştirildi. Binek ve yük hayvanları ile bu hayvanların çektikleri araçlar için ise altı aylık süre sabit kaldı. Böylelikle yurtdışında ikamet eden ve yine yurtdışından ister emekli olsun ister emekli olmasın gurbetçiler yabancı plakalı araçlarını Türkiye’de hiçbir ücret ödemeden iki yıl bulundurma ve kullanma imkanına sahip oldular.

Kimler Türkiye’ye yabancı plakalı aracını götürebiliyor? Şartları nedir?

23 Ocak 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Gümrük Müsteşarlığı’nın 1 Seri Nolu Geçici İthal Edilen Kara Taşıtlarına İlişkin Gümrük Genel Tebliği gereğince turistik kolaylıklar kapsamında yurtdışından geçici olarak araç ithal edebilmek için Türkiye’ye giriş tarihinden geriye doğru yurtdışında en az altı aydan fazla bir süre (185 gün) ikamet edenler  vatandaşlık durumlarına bakılmaksızın yurtdışındaki yabancı plakalı araçlarını Türkiye’ye getirebiliyor.

Yeni düzenleme ile gurbetçinin aracı ile birlikte Türkiye’de kalabileceği yurtdışından emekli olanlar için yapılan düzenlemedeki gibi azami süre 730 gün (24 ay).

Hangi belgeler isteniyor?

Gerekli belgeler şu şekilde: Aracın yurtdışı mülkiyet belgesi (araç, giriş yapacak kişiye ait değil ise geçerli bir vekâletname), araca ait Türkiye’de geçerli sigorta poliçesi, kişinin pasaportu, yurtdışından emekliler için ise emekli olduğuna ilişkin konsolosluktan onaylanmış Türkçe tercümeli emekli olduğunu gösterir belge. Bu belgeler girişte veya daha sonra gümrük makamlarına ibraz ediliyor.

Bu işlemler için gurbetçiden hiçbir ücret veya masraf alınmıyor.

Türkiye’ye götürülen araç süreyi aşarsa ne olur?

Turistik kolaylıklar kapsamında Türkiye’ye götürülen araçlar için verilen süre geçirildiğinde (altı ay veya iki yıl) yetkili makamlarca 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 238 ve 241 inci maddeleri uyarınca kişiler hakkında aracın gümrük değerinin iki katını bulabilen gümrük vergisi ve/veya maktu usulsüzlük cezaları söz konusu olabildiği gibi yurtdışı hükmüne geçirilerek Gümrük İdaresi’nce teslim alınır.

Türkiye’ye götürülen araç bir başkası tarafından kullanılabilir mi?

4458 Sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkındaki 29 Eylül 2009 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı’nın 43’üncü maddesi “Geçici ithalat rejimi kapsamındaki eşya kiralanamaz, ödünç verilemez, bir başkasının kullanımına bırakılamaz ve satılamaz” demektir. Yani esas olarak aracı Türkiye’ye götüren kişi dışında kimse kullanamaz.

Ancak gerek Bakanlar kurulu kararının 16’ncı maddesi, gerekse 23 Ocak 2010 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan Gümrük Müsteşarlığı’nın 1 Seri Nolu Geçici İthal Edilen Kara Taşıtlarına İlişkin Gümrük Genel Tebliği’nin 15’inci maddesi turistik kolaylıklardan faydalanılarak geçici olarak ithal edilen taşıtların;

1- Taşıt sahibinin eşi veya usul ya da füruu olan (çocukları veya anne babası) ve ikamet yeri Türkiye Gümrük Bölgesi dışında bulunan (yurtdışında ikamet eden) kişilerce,

2- Belirli bir süre görev yapmak veya öğrenimde bulunmak üzere gelenler ile Türkiye’de geçici olarak oturma iznine haiz emekli yabancılar tarafından geçici olarak ithal edilen taşıtlar, taşıt sahibinin eşi veya usul ya da füruu olan kişilerce,

3- Acil bir durum nedeniyle ve bu durum süresince araç sahibi de araçta bulunmak şartı ile Türkiye’de ikamet eden kişilerce kullanılması mümkündür.

Bunlar dışında birinin kullanması halinde geçici ithal edilen araç amacı dışında kullanıldığı için yukarıda belirtilen maddeler gereğince cezai işleme tabi tutulur.

Türkiye’ye götürülen yabancı plakalı aracımızı Türkiye’de bırakıp yurtdışına araçsız gelip gidebilir miyiz?

Yukarıdaki ilgili Bakanlık Tebliğinin 16’ıncı maddesine göre; turistik kolaylıklardan istifade edilerek programa kayden yurda getirilen taşıtların sahiplerinin taşıtsız olarak yurtdışına geçici olarak çıkmak istemeleri hâlinde, taşıtın herhangi bir gümrük idaresinin denetimine bırakılması gerekir.

Ancak, gümrük idaresinin taşıtı muhafaza altına alacak yerinin bulunmaması hâlinde, aracın teslim edileceği tüzel kişiliğe sahip resmi veya özel kuruluşlardan taşıtın kendilerinde muhafaza edileceğine ve kullanılmayacağına ilişkin taahhütname alınmak suretiyle gümrük idaresinin denetim ve gözetimi altında uygun bulunacak yerlere konularak çıkışlarına izin verilir.

İlgilinin pasaportuna gerekli meşruhat verilerek bilgisayar kayıtlarından taşıtın giriş kaydı kapatılır.

Türkiye’deki aracımızın vekaletname ile yurtdışına çıkarılması mümkün mü?

Elbette mümkündür. Konuyu düzenleyen tebliğin 18’inci maddesine göre; turistik kolaylıklardan istifade edilerek programa kaydedilmek suretiyle geçici ithali yapılan taşıtların, taşıtı getiren şahıs dışında geçerli bir vekâletname ile yetkilendirilen Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik (yurtdışında ikamet eden) başka bir şahıs tarafından yurtdışı edilmesine izin verilir.

Bizler makalemizde gurbetçi insanımıza genel bilgiler vermek istedik. Gurtbetçi vatandaşlarımız daha detaylı bilgileri ve merak ettikleri diğer konuları yurtdışındaki Başkonsolosluklarımızdan ve Türkiye’de kendilerine en yakın Gümrük Müdürlüklerinden temin edebilirler.

 

 

 

Av. Şerif Yılmaz
Türk Hukuku Avukatı
(gem. § 206 BRAO)

Adres : Johannisstraße 84/85 49074 Osnabrück
Tel : +49 (541) 67330036
Fax : +49 (541) 67362032

Şube/Zweigstelle

Adres : Herforder Str. 46 33602 Bielefeld
Tel : +49 (521) 5600530
Fax : +49 (521) 5600532
Web : www.av-yilm.de