Brezilya’da orkestra şefi olarak çalışan Emerson Rosa Lima, kariyerine pandemi nedeniyle mola vermek zorunda kalmış. Birleşik Krallık’ta kendisine güvenli bir liman bulan ve bu limanda fırtınanın dinmesini bekleyen Emerson ile ben de Birmingham’da tanıştım ve Avrupa’daki meslektaşlarına söyleyecekleri olduğunu görünce başladım sohbete. 

Güney Amerika kıtasında faaliyet gösteren Preto Korosunu yöneten Emerson’ın, Rio’da 2013 yılında düzenlenen Dünya Gençlik Günü’nde Papa’ya şarkı söyleyen koroyu da yöneten isim olması bir tesadüf değil, çünkü koro çalışmalarına 10 yaşında kilise korosunda görev alarak başlayan Emerson, 15 yaşına geldiğinde kilisedeki koronun şefi olmuş. Bir yandan kilisedeki görevini sürdürürken, bir yandan da teknisyen olarak meslek eğitimine devam etmiş.

Mekanik eğitimi alırken müziği bırakmamış ve yüreğinde yatan aslanın müzik olduğunu keşfederek, teknik lise eğitimini bitirip teknisyenlikten de para kazandıkça, müzik alanında kendisini daha da geliştirmiş. Ülkesi Brezilya’nın, sanatçıların mesleklerini icra etmeleri için yeterli maddi şartları sağlayamayan bir ülke olduğunu bu yüzden genellikle sanatçıların başka bir iş daha yaptıklarını söyleyen Emerson, teknisyenlikten kazandığı parayı biriktirmeye ve  kendisini dünyaya açmaya karar vermiş. Portekizce dışında, ilk olarak İspanyolca öğrenmeye karar veren Emerson’ın ilk durağı Arjantin olmuş. Anadili Portekizce’den başka İspanyolca da öğrenen ve Arjantin’de kurduğu koroyla Güney Amerika’ya hitap eden Emerson, dünya lisanı olan İngilizceyi öğrenmenin zorunluluk olduğunu fark ederek kendisini Avrupa kıtasında önce Malta’ya, oradan da İngiltere’ye atmış.

Birmingham’daki Kraliyet Konservatuvarına girebilecek parayı biriktirmek için kendisine bir yıllık hedef koyan Emerson, pandeminin ekonomideki sarsıcı etkilerine rağmen iş bulmuş ama müzik alanında değil. Boyacılık yaparak para kazanan Emerson şimdi önümüzdeki yıl başlayacak konservatuvar eğitimi için para biriktiriyor.

Gelecek hedefleri, geçmiş başarıları ve kendisi gibilere tavsiyelerini konuştuğumuz Emerson’ın hikâyesi “örnek alınacak”  türden.

DAHA BÜYÜK ADIMLAR 

- Emerson, orkestra şefliğinden İngiltere’ye geliş hikayen nasıl başladı? 

EMORSON ROSA LİMA - Kendimi müzik alanında daha da geliştirmek için, Batı dünyasında ya da Amerika Birleşik Devletleri’nde olmam gerektiğini fark ettiğimde, yaşımın bu atılımı yapmak için hiç de geç olmadığını fark ettim ve harekete geçtim.Yirmibeş yaşımdayken o güne kadar neyim var neyim yok, her şeyimi satıp Brezilya’dan Arjantin’e giderek çok doğru bir karar vermiştim. İspanyolcayı Arjantin'de öğrendiğim gibi, orada kurduğum koro ve yönettiğim orkestralarla mesleğimde güzel adımlar atmıştım. 

Şimdi adımlarımı biraz daha büyük atmam gerekiyordu ve bu işin yolu Batı dünyasında yer almaktı. İngiltere, sanat eğitimi için mükemmel bir ülke. Özellikle senin de bildiğin gibi Birmingham, sahip olduğu üniversitelerle ve Kraliyet Konservatuvarı ile tam bana göre bir şehir ancak önce İngilizce konusunda ilerleme göstermem gerekiyordu ve bunun için önce Malta’ya dil eğitimine gittim, oradan da İngilizcemin iyice gelişmesi için İngiltere’ye geldim. Eğer pandemi olmasaydı, mesleğimi icra ederek hem çalışacak hem okuyacaktım, ancak konserler, gösteriler, şovlar iptal edilince, potansiyel gelirim birdenbire düştü ve okul masraflarını karşılayamaz noktaya gelidim. Bu nedenle bu sene bulduğum işleri yapıp para biriktirmeye başladım.

- İşlerin umduğun gibi gitmemiş olması motviasyonunu nasıl etkiledi? Ne gibi zorluklar yaşadın?

 EMORSON ROSA LİMA - Hayattaki kariyer yolumun müzik olduğunu anlayana kadar denediğim başka yollar oldu. Aslen teknik lise eğitimi almış olduğum için, mekanik konularda da para kazanabiliyorum, ancak içimdeki sanat ve müzik sevgisi beni tamamen bu yola yönelttiğinden bu yana, bu yoldaki hedeflerimi gerçekleştirmek için hiçbir engelin beni yıldırmayacağına dair kendime söz verdim. Bundan dolayı ne zaman bir engelle karşılaşsam, kendime, verdiğim bu sözü hatırlatıyorum. Motivasyonum, kendime verdiğim söz oluyor. Zorluklar her zaman oluyor ve olacak. Hayat, karşılaştığın zorlukları çözüp basitleştirdikçe güzelleşiyor. 

PAHALI SANAT EĞİTİMİ

- Brezilya’da mı olmak yoksa Avrupa’da mı? Hangisi mesleğin açısından daha doğru geliyor sana? 

EMORSON ROSA LİMA - Ülkem Brezilya, maalesef ki müzik ve sanata  yeteri kadar önem vermiyor. Ülkemdeki yetenekli pek çok sanatçının, benim gibi, Avrupa veya Kuzey Amerika’ya yerleştiklerini biliyorum. Avrupa, klasik müziğin ve sanatın beşiği ve benim gibi sanatçıların tercih nedeni. İngiltere ise, sanatçıya ve sanat eğitimine verdiği önem ve destek açısından oldukça popüler bir ülke. Hatta bu ülkenin kültürel tanımı yapılırken “kumaşında müzik var” denmesinin nedeni müzik ve sanata verilen önem. Tüm bu nedenlerle, ben de Birmingham Kraliyet Konservatuvarı’ndaki eğitimi tamamlayıp, bu ülkede devam edeceğim. Ayrıca, müzik tarihi konusunda,üniversitede dersler de vereceğim ki, bunun için İngilizcemin biraz daha ilerlemesi gerekiyor.

-Orkestra şefi olmak isteyen gençlere neler önerirsin?

EMORSON ROSA LİMA - Orkestra şefi olmak, dünyanın her yerinde icra edilebilecek bir meslek. Bu nedenle, dünyayı öğrenmek isteyenler, müzik yeteneği de varsa, orkestra şefi olmayı seçebilirler. Bir insanın yeteneğini bundan daha iyi değerlendirebileceği başka meslek olamayacağını düşünüyorum. Kesinlikle tavsiye ediyorum.Öte yandan, orkestra şefi olmak pahalı bir eğitim. Eğitim masraflarını karşılayabilmek için başka bir işte çalışmak gerekiyor. Ben 35 yaşındayım ve 10 yaşımdan beri bu işin içinde olmama rağmen hâlâ eğitim almaya ve kendimi geliştirmeye devam ediyorum. Bu nedenle yaşı benden daha genç  olanların bunu göze alıp almayacaklarına bakmaları gerekiyor.

- Pandeminin seninde içinde bulunduğun sektörü nasıl etkilediğini düşünüyorsun? 

EMORSON ROSA LİMA - Mesleğini kitlelere hitaben icra eden biz sanatçılar, izleyen ve dinleyen olmazsa mesleğimizi icra etmiş saymıyoruz kendimizi. Bu yüzden, ben dahil, bu sektörde bulunan herkes kendimizi sürekli kan kaybediyor hissediyoruz. Devletlerin sanatçılara ne kadar maddi destek verdiği de bir yerden sonra önemli olmuyor, çünkü mesleğimizi icra edemedikten sonra kendimizi üretken göremeyiz. Sosyal medya kanalları üzerinden yapılan yayınlar, konserler, söyleşiler, sadece geçici bir süre işe yarayabilir, ama biz sanatçıların gelişmesini sağlamaz. Bu nedenle en kısa sürede yeniden sahnelere dönmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz.

- Geleceği, kendi açından ve sektörün açısından nasıl görüyorsun?

EMORSON ROSA LİMA - Mesleki geleceğim açısından İngiltere’yi önemli bir merkez olarak görmekle beraber, Avusturya’yı da klasik müzik açısından oldukça gelişmiş görüyorum. İngiltere’de mesleğimle ilgili ilerledikçe, Avusturya’dan teklif gelmesi halinde olumlu bakabileceğini şimdiden söyleyebilirim. Avustralya Sidney de çok önemli merkezlerden biri. Brezilya ve Arjantin, mesleki deneyimlerde önemli katkıları olan ülkeler. Kısacası, senfoni dünyasının içinde olacağımdan eminim ama hangi ülke olacağını zaman gösterecek. Piyano üzerinde de çalışıyorum ve yeteneklerimi geliştirdikçe piyanonun da hayatımda daha önemli bir yer kaplayacağını düşünüyorum.

EMERSON VE HAYAT

Emerson, başta müzik alanı olmak üzere bulduğu tüm işlerde çalışmış.hayatını tamamen müzikle ve sanatla kazanabilecek noktaya gelene kadar restorantlardan, otellere, barlardan, gece klüplerine kadar çeşitli işler yapmış. Orkestra şefi, koro şefi ve piyanist olarak gelen teklifleri geri çevirmeden, hepsine yetişmeye çalışmış.

Boyacılık yaparken de kendini orkestra yönetiyormuş gibi hayal ettiğini söyleyen Emerson, renklerle ve fırçalarla çalışmaktan memnun görünüyor. Brezilya’daki ailesini senede bir kez görmeye gittiğinde bile turist rehberliği yaparak, yine boş durmuyor ve para kazanmaya devam ediyor.

Avrupa'dan gelecek tekliflere açık olduğunu da söyleyen Emerson ile Birmingham'da, sosyal mesafeye dikkat ederek gerçekleştirdiğimiz röportajın ardından, bol şans dileyerek ayrıldık.

GÖZDE SAPANLI – BİRMİNGHAM