FRANKFURT - Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın İş Bankası’nda bulunan Atatürk hisselerinin hazineye devredilmesi istemesinin ardından başlayan tartışmalar sürüyor.

ARTI49'un sorularını yanıtlayan uluslararası ekonomistler, hisselere el konulmasının yabancı yatırımcılar için olumsuz bir sinyal olacağını savundular.

Berenberg Avrupa Ekonomisti Carsten Hesse, Erdoğan’ın başkan seçildikten sonra kurumlar üzerinde daha fazla hakimiyet kurmayı ve muhalefeti daha da zayıflatmayı amaçladığını belirterek, İş Bankası’nın yüzde 28 hissesini hazineye devretmek fikrinin, bu anlayışı desteklediğini kaydetti.

Erdoğan’ın bankacılık sektöründe daha fazla kontrol sahibi olmak istediğini vurgulayan Hesse, “Geçenlerde kredi miktarını arttırmak için bankalardan daha düşük faiz vermelerini istedi. Ancak bankaların devlet müdahalesi yerine kamulaştırılması, daha az rekabet anlamına gelir ve yatırımcıların hevesini kaçırır. Böylece bankacılık sektörünün istikrarını da zayıflatmış olur” dedi.

Avrupalı yatırımcılar isteksiz

Türkiye’nin Avro bölgesi ülkeleri için önemli bir ihracat pazarı olduğunu hatırlatan Carsten Hesse, “Ancak Avrupa Birliği’ndeki yatırımcılar, şirketler ve bankalar Türkiye’ye daha fazla yatırım yapma konusunda isteksizler. Türk lirasının aşırı değer kaybı, gelmesi muhtemel olan ekonomik resesyon ve yönetimde tecrübeli ve güvenilir ekonomistlerin eksikliği, Avrupa Birliği ve ABD ile yaşanan sorunlar bunun sebepleri olarak gösterilebilir” ifadelerini kullandı.

Brunson bırakıldı ama risk sürüyor

Rahip Brunson’ın serbest bırakılmasının ABD ile tansiyonu geçici olarak düşürmesine rağmen, Türkiye’nin hala Rusya’nın ardından gitme ve ABD ve AB’nin yaptırımlarıyla karşı karşıya kalma riski bulunduğunu belirten Hesse, “İş Bankası’nın hisselerinin devredilmesi konusu, zaten olumsuz olan bakış açısını değiştirmez ancak Türk hükümetinin eleştirildiği dönemde riskleri daha da öne çıkarır” şeklinde konuştu.

Yabancı yatırımcı zaten endişeli

DekaBank Deutsche Girozentrale Analisti Janis Hübner ise yabancı yatırımcıların Türk siyasetinin ekonomiye müdahale etmesi dolayısıyla zaten endişeli olduklarını ve İş Bankası hisseleri konusunun da bu endişeleri doğruladığını dile getirdi.

İş Bankası sistemin bir parçası

Commerzbank AG Avro Bölgesi Kıdemli Ekonomisti Tatha Ghose ise İş Bankası’nın kârı dil ve tarih kurumlarına gitse de, bu bankanın sistemin parçası olan bir banka olduğunu ve bir sorun yaşanması durumunda devletin, merkez bankasının bu bankanın arkasında durmak zorunda olduğunu söyledi.

Bu çerçevede bir partinin banka hisselerini kontrol etmesini uygun bulmadığını belirten Ghose, “Diğer taraftan Erdoğan’ın bunu bir kararnameyle sadece tek taraflı başkanlık güçlerini kullanarak yapabileceği de dikkate alınmalı. Bu kesin. Ancak bunun Batılı yatırımcılar için yeni bir bilgi olduğunu düşünmüyorum” dedi.

Risk primi yüksek, kredi reytingi düşük

Ghose, Türkiye’nin zaten risk priminin yüksek ve kredi reytinginin düşük bir ülke olduğunu hatırlattı ancak hisse düzenlemesinin ülkedeki tüm özel mülkiyeti de tehlike altında göstermeyeceğini dile getirdi.