CENEVRE - Japonya Dışişleri Bakanı Taro Kono, BM Cenevre Ofisi'nde devam eden Nükleer Silahların Yasaklanması Antlaşması'na (NPT) ilişkin uluslararası konferansta yaptığı konuşmada, Hiroşima ve Nagazaki şehirlerine ABD tarafından atom bombası atılmasının ardından geçen 73 yılda dünyadaki tüm krizlere rağmen başka bir nükleer saldırının gerçekleşmemesinin sevindirici olduğunu vurguladı.

"Bir kez daha nükleer silah kullanılması devasa yıkımlara yol açacak." uyarısında bulunan Kono, ülke olarak nükleer silahların felaket sonuçlarını İkinci Dünya Savaşında yaşadıklarını anımsattı.

Kono, atom bombası konusunda farkındalık oluşturmak için Japonya'nın, dünya liderlerini ve yeni nesilleri Hiroşima ve Nagazaki'ye davet edeceğini belirterek, ülke olarak nükleer silahsızlanma konusundaki eğitimlere de destek vereceklerini aktardı.

İran ile P5+1 ülkeleri (ABD, İngiltere, Çin, Fransa, Rusya ve Almanya) arasında 2015'te imzalanan nükleer anlaşma ve Ortak Kapsamlı Eylem Planı'na da (JCPOA) değinen Kono, planın uluslararası nükleer silahların yayılmasının önlenmesi rejimini güçlendirdiğine dikkati çekti. 

Kono, İran ile yapılan nükleer anlaşmanın devam etmesi ve tam olarak uygulanmasından yana olduklarının altını çizdi. Kono, İran'ın elinde bulundurduğu balistik füzelerle ilgili sorunun da ancak ilgili ülkeler arasında yapılacak istişare sonucu çözülebileceğine vurgu yaptı.

- Rusya ve Çin'den anlaşmaya destek hamlesi

Konferansta konuşan Rusya Dışişleri Bakanlığına bağlı Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme ve Kontrolü Dairesi Başkanı Vladimir Yermakov ise İran ile yapılan nükleer anlaşmanın hassas olduğuna işaret etti.

Anlaşmanın iptal edilmesi veya üzerinde değişikliğe gidilmesinin bölgesel ve uluslararası alanda istikrar ve güvenliğe yönelik çok güçlü olumsuz etkileri olacağı uyarısında bulunan Yermakov, konferansa katılan ülkelere bu konuda sessiz kalmama çağrısında bulundu. 

Yermakov, İran ile yapılan anlaşmaya yönelik taahhütlerine sıkı sıkıya bağlı kalacaklarını belirtti.

 ABD yönetiminden gelen İran ile nükleer anlaşmanın iptal edileceğine yönelik açıklamalara tepki gösteren Yermakov, JCPOA'ya destek amacıyla Çin delegasyonu ile hazırladıkları "Ortak Bildiri"ye de konferansa katılan tüm ülkelerin tam destek vermesini istedi.

- İran NPT'den çıkma tehdidinde bulunmuştu

İran Ulusal Güvenlik Yüksek Konseyi Genel Sekreteri Ali Şemhani, ABD'nin nükleer anlaşmadan çıkması durumunda, İran'ın muhtemel planını "Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Antlaşmasından (NPT) çıkmak" şeklinde açıklamıştı.

Nükleer silahların tüm dünyada imha edilmesi ve yenilerinin yasaklanmasını amaçlayan Nükleer Silahların Yasaklanması Antlaşması, Temmuz 2017'de 122 ülkenin desteğiyle kabul edilmişti.

Nükleer silah sahibi olan BM Güvenlik Konseyi daimi üyeleri ABD, İngiltere, Rusya, Fransa ve Çin, anlaşmaya karşı çıkmış, ilgili müzakerelere ve oylamaya katılmamıştı.

BM Cenevre Ofisi'ndeki konferans 4 Mayıs'ta sona erecek.