İngiltere’de yılın adamı: Rishi Sunak
45 bine yaklaşan can kaybı ile dünya sıralamasında üçüncü olan Birleşik Krallık, pandemi krizinin yaralarını, Hazine’nin açıkladığı paketlerle sarmaya çalışıyor.
Temmuz ayı başında Boris Johnson’ın “build, build, build” kampanyasıyla inşaat alanındaki faaliyetleri krizden kurtulma planı sanan İngilizler, şu günlerde Rishi Sunak tarafından açıklanan “yaz paketini” konuşuyor.
Johnson’ın söylediği alanlarda inşaatların devam edeceği belirtilen paketin, muhalefet partisi Labour’un Lideri Sir Ker Starmer’ın, House of Commons’ta, “build, build, build” kampanyasına yönelttiği eleştirilerin ardından açıklanması ise dikkat çekiyor.
Starmer, gerek medyaya verdiği demeçlerde gerekse parlamentodaki konuşmalarında “Gelecekte kullanacağımız binalara değil, bugün işsiz kalanlara, işi batanlara, geliri düşenlere destek olmamız gerekiyor, devlet elindeki imkânları önce bugün için harcamalı” demişti.
Nitekim, bu konuşmasından tam bir hafta sonra, Hazine’nin başı Rishi Sunak tarafından 30 milyar sterlinlik paketin açıklanması bir tesadüf mü, yoksa hükümetin eleştirilere yanıtı mı, bilinmez, ama Birleşik Krallık, pandemi krizi yaşayan ülkeler arasında, sağladığı destek ve hibelerle dünya sıralamasında birinci sıraya oturmuş vaziyette.
“THE SHOW MUST GO ON”
Rishi Sunak, açıkladığı paketten önce, Birleşik Krallık müzik endüstrisinin dünya çapında ünlü iki temsilcisi, Ed Sheeran ve Coldplay grubundan Chris Martin’in çağrısına kulak vermiş ve 1.57 milyar sterlin değerinde bir bütçeyi, müzik, tiyatro, sinema, bale vb.sanat ve kültür sektöründeki 700 bin kişinin mağduriyetini gidermek için kullanacaklarını açıklamıştı.
Sektör temsilcilerinden büyük övgüler alan Sunak, duyduğu memnuniyeti ifade ederken “The show must go on!” demeyi de ihmal etmemişti. Gösteri, her durumda sürmeliydi...
Nitekim, sanat ve kültür cephesinde yüzlerin gülmeye başlamasının hemen ardından, “yaz paketi” adı altında oldukça zengin içerikli ekonomik destek paketini açıklayarak bir bakıma hükümetin de “show”a devam ettiğini göstermiş oldu.
KATMA DEĞER VE DAMGA VERGİSİ DÜŞECEK
Ülkede damga vergisinden, katma değer vergisine kadar önemli kalemlerde değişiklikler yapılacağını duyuran Sunak, katma değer vergisini yüzde 20’den yüzde 5’e düşüreceklerini ve bunun 2021 Ocak ayına kadar devam edeceğini açıkladı. Damga vergisinde ise, 500 bin sterline kadar yapılan gayrimenkul alımlarında verginin kalkacağını ve 2021 yılının mart ayına kadar bu uygulamanın devam edeceğini duyurdu.
Restaurant, cafe, pub sektörünü içine alan “hospitality” sektörünü hareketlendirmek için ise, pazartesi-salı-çarşamba günleri, ev dışarıda yemek yiyenlere kişi başı 10 sterlin tutarında hibe verilerek, pek çok restaurant, lokanta, cafe gibi mekânın devlet tarafından destekleneceği müjdesini veren Sunak, “Eat out to help out” uygulamasının ekonomiye canlılık katacağını, bu uygulama sayesinde özellikle ağustos ayında önemli bir ekonomik hareketlenmenin hedeflendiğini belirtti.
İŞSİZLİĞİ ÖNLEMEK İÇİN REKOR YARDIM
Hazine’nin açıkladığı yaz paketinde, en önemli kısmı işsizliği önleyecek tedbirler için ayrılan miktar kaplıyor. Pandemi başladığından bu yana devletin koruma şemsiyesi altında “furlough” olan çalışanların, yeniden işlerine geri dönmeleri olası görülmüyordu. Sunak, açıkladığ yeni pakette, ocak 2021 sonuna kadar, “furlough” olan herkes için şirketlere 1000’er sterlin ödeyeceklerini, bu sayede işyerlerinin bu kişileri işten çıkarmalarının önüne geçmeye çalışacaklarını ve bu meblağın toplamda 9.4 milyar sterlin olacağını açıkladı.
16-24 yaş arasındaki genç işsizliğini önlemek için de yaz paketine 2.1 milyar sterlin destek koyduklarını açıklayan Sunak, en az 6 ay boyunca belirtilen yaş gruplarına yönelik işlerin devlet tarafından teminedilerek gençlerin bu işlere yerleştirileceğini söyledi.
Yeni istihdam alanları yaratabilmek için, devletin desteğinin artacağını da açıklayan Sunak, iş ve işçi bulma merkezlerinde görevlendirmek üzere işe alınacaklara 32 milyon sterlin, aynı merkez çatısı altında açılacak iş akademileri için de 17 milyon sterlin destek sağlanacağını belirtti.
Olağanüstü bir toparlanma ve yeniden yapılanma hamlesi olarak tanımlanan “yaz paketinin” Birleşik Krallık çatısı altındaki tüm uluslar için geçerli olduğunu da söyleyen Sunak, “Keşke her işi koruyabilsek” diyerek, yine Birleşik Krallık’ta günün adamı olmayı başardı.
GÖZDE SAPANLI – BİRMİNGHAM