Çölyak hastalığı, glüten adı verilen bir proteinle temas edildiğinde bağışıklık sistemi tarafından tetiklenen otoimmün bir hastalıktır. Glüten, buğday, arpa, çavdar ve bazı yulaf türlerinde bulunan bir proteindir. Çölyak hastalarının vücudu glüteni tolere edemez ve glütenle temas ettiğinde bağışıklık sistemi, ince bağırsaklarda iltihaplanmaya neden olan antikorlar üretir.

Çölyak hastalığına sahip kişilerin vücutları, ince bağırsakların iç yüzeyindeki villus adı verilen yapıları tahrip eder. Bu villuslar, besin maddelerinin emilimini artıran önemli yapılardır. Tahrip olan villuslar, besin emilimini zorlaştırır ve besin maddelerinin vücuda yeterince alınmasını engeller. Bu nedenle çölyak hastaları besin eksiklikleri, kilo kaybı ve sindirim sorunları yaşayabilirler.

Çölyak hastalığı belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve sindirim sorunları, karın ağrısı, ishal, kabızlık, deri döküntüleri, yorgunluk gibi çeşitli semptomlarla kendini gösterebilir. Tedavi edilmeyen çölyak hastalığı, ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir, bu nedenle tanı ve uygun bir diyet tedavisi çok önemlidir.

Çölyak hastalığının tek etkili tedavisi, glüten içeren gıdalardan tamamen kaçınmaktır. Bu, bir ömür boyu süren bir diyet değişikliği gerektirir. Çölyak hastaları, glüten içeren tahıllar yerine glüten içermeyen alternatifler kullanır, böylece besin maddelerini güvenli bir şekilde tüketebilirler. Ayrıca, çölyak hastalığı tanısı koymak için laboratuvar testleri ve doktor muayeneleri gerekebilir.