Cinsiyet yıldızına eleştiri: Alman dilbilgisiyle uyumsuz

Cinsiyet yıldızına eleştiri: Alman dilbilgisiyle uyumsuz

Almanya’da cinsiyet yıldızı (örneğin gazeteciler anlamına gelen Journalist*innen kelimesinde yer alan işaret) giderek daha yaygın kullanılıyor. Uzmanlar söz konusu işareti cinsiyete duyarlı dilbilgisine uygun olmadığı gerekçesiyle reddediyor.

Alman Dil Topluluğu’na (GfdS) göre kelimelerde gittikçe sık kullanılan cinsiyet yıldızı ne Almanca dilbilgisi kurallarına ne de yazım kurallarına uygun. Üstelik “ayrımcılık” içermeyen dil yapısını savunan GfdS’in ilkelerine de ters düşüyor. 

Alman dilinin sürdürülmesi ve araştırılması konusunda faaliyet gösteren ve politik olarak bağımsız bir dernek olan GfdS’den yapılan açıklamada  “ayrımcılık” içermeyen bir dili savunduklarını ancak söz konusu işaretin bu nedenle uygun olmayan bir araç olduğuna işaret edildi. 

BELİRSİZLİK YARATIYOR

GfdS Genel Müdürü Andrea-Eva Ewels, şunları söyledi: 

“Cinsiyet yıldız işaretli kişisel tanımların nasıl telaffuz edilmesi gerektiği - örneğin konuşmada kısa bir duraklama, yıldız işaretinin dişil bir form veya bir çift form olarak çıkarılması - açık değil. Bu, konuşmacı ve izleyiciler için belirsizlikler yaratıyor. Bu nedenle GfdS olarak , cinsiyet yıldız işareti ve benzeri sorunlu formların kullanılmasını açıkça tavsiye etmiyoruz. Bir süredir cinsiyetleri görünür kılmanın yollarını arayan Alman Yazım Konseyi'ndeyiz. Cinsiyete duyarlı metinler anlaşılır, okunaklı ve okunabilir olmalıdır. Pek çok şey bağımsız hale geldi. Okulda da öğretilen yazımı standartlaştırdık - bunun için herhangi bir hüküm yok.”

CİNSİYET SAÇMALIĞINA SON VERİN

Yeni Duden sözlüğü de ilk kez cinsiyet yıldızı terimiyle kitapçılarda yer alıyor. Duden Yayınevinin bir sözcüsü Alman Basın Ajansı DPA’ya yaptığı açıklamada “Cinsiyet yıldız işaretinin kullanılması bir tavsiye değildir” dendi.  

Cinsiyet eşitliği sağlayan dil tartışması yıllardır devam ediyor ve her şeyi olduğu gibi bırakmak isteyen eleştirmenler de var. Örneğin, AfD parlamento grubu lideri Alice Weidel Mart 2019'da bir mesajda şu ifadeye yer verdi: 

“Sözde cinsiyete duyarlı dil bir Orwell projesidir. Sadece anadilimize tecavüz edip metinleri okunaksız hale getirmekle kalmıyor, aynı zamanda dili manipüle ederek cinsiyet ideolojisi açısından düşüncemizi etkilemek ve kontrol etmek istiyor.” 

Weidel, cinsiyet yıldız işaretini saçma olarak nitelendirmişti. Alman Dili Topluluğu’nun (VDS / Dortmund) "Cinsiyet saçmalığına son verin" sloganıyla yaptığı çağrı ise memnuniyetle karşılandı. Gazeteciler, yazarlar, Alman bilim adamları ve istatistikçiler, ilk imzalayanlar arasında yer aldı.

+49 - BERLİN

FOTO: Sebastian Gollnow / DPA

HABERE YORUM KAT