Almanya’da mart ayında güneş tutulması: Saat kaçta, nereden görülecek?

29 Mart 2025’te gökyüzüne bakanlar, güneşi sanki bir ısırık alınmış kurabiye gibi görecek. Çünkü o gün ay, güneşin bir kısmını örtecek. Bilim insanları bu olayı “kısmi güneş tutulması” olarak tanımlıyor. Peki bu doğa olayı neden yaşanıyor, en net nereden görülebilecek ve gökyüzüne bakarken nelere dikkat etmek gerekiyor?

Güneş tutulması nasıl gerçekleşir?

Ay, dünya etrafında dönerken; dünya da güneş etrafında döner. Eğer ay, güneş ile dünya arasına girer ve bu üç gök cismi aynı hizaya gelirse, ay güneşi kısmen ya da tamamen örter. Ay, güneşi tamamen kapattığında bu olay “tam güneş tutulması” olarak adlandırılır. Ancak 29 Mart’ta güneş sadece kısmen örtülecek.

Her yerde aynı mı görünecek?

Hayır. Gözlemlenen tutulma miktarı, konuma göre değişiyor. Bu sefer dünyada hiçbir yer tam tutulma göremeyecek. Tutulma; Avrupa, Grönland, Afrika’nın kuzeybatısı ve Newfoundland’da izlenebilecek. En büyük örtülme Grönland’da yaşanacak.

Almanya’da ise çok daha az bir kısmı örtülecek. Batıya ve kuzeye gidildikçe örtülme oranı artıyor. En fazla örtülme yaklaşık %22 ile Weser-Ems, Sylt, Schleswig ve Flensburg bölgelerinde görülecek. Münih ve Regensburg çevresinde bu oran %10 civarında kalacak.

Tutulma ne zaman görülecek?

Tutulma saati bulunduğunuz yere göre değişiyor. Almanya genelinde güneş, en fazla 12.08’de Freiburg’da ve 12.21’de Rostock ile Stralsund’da örtülmüş olacak. Tutulma bu saatlerden yaklaşık 45 dakika önce başlayacak ve 45 dakika sonra sona erecek.

Güneşe bakarken nelere dikkat edilmeli?

Uzmanlar, çıplak gözle veya dürbün, teleskop gibi araçlarla güneşe bakılmaması konusunda uyarıyor. Birkaç saniye bile retinada kalıcı hasar bırakabilir. Güneş tutulmasını izlemek için yalnızca özel “Sofi” gözlükleri kullanılmalı. Normal güneş gözlükleri, isli camlar, film şeritleri, solaryum gözlükleri ya da ambalaj folyoları yeterli koruma sağlamaz. 29 Mart’ta birçok gözlemevi ve planetaryum, güvenli gözlem ekipmanlarıyla halka açık etkinlikler düzenleyecek.

Bir sonraki tutulma ne zaman?

Almanya’da bir sonraki kısmi güneş tutulması 12 Ağustos 2026’da gerçekleşecek ve bu tutulmada örtülme oranı çok daha yüksek olacak. Dünya üzerinde bazı bölgelerde ise tam güneş tutulması izlenebilecek. Bu olağanüstü olayı görebilmek için İspanya ana karası, Mallorca veya batı İzlanda’ya gitmek gerekecek. Almanya’dan izlenebilecek bir sonraki tam güneş tutulması ise ancak 2081 yılında gerçekleşecek.

Neden her ay güneş tutulması olmuyor?

Ay, her ay güneş ile dünya arasından geçse de çoğu zaman güneşi örtmez. Bunun sebebi, ayın yörüngesinin dünya yörüngesine göre yaklaşık beş derece eğik olması. Bu nedenle ay, genellikle güneşin altından veya üstünden geçer. Ancak ay, dünya yörüngesiyle kesiştiğinde tutulma meydana gelir.