ABD ile “Montrö” krizi: “Bu cüreti nereden alıyor”

ABD ile “Montrö” krizi: “Bu cüreti nereden alıyor”

ABD Savunma Bakanlığı Müsteşarı, Türkiye için kritik olan Montrö’yü tartışmaya açmak istedi. Boğazlar konusunda Montrö’yü rafa kaldırmak isteyen ABD’ye tepki emekli Amiral Gürdeniz’den geldi.

ABD Uluslararası Güvenlik İşlerinden Sorumlu Savunma Bakanlığı Müsteşarı Celeste Wallander, Ukrayna’daki mevcut durumu göz önüne alarak boğazların yeniden açılması konusunda Türkiye ile birlikte çalışmaya istekli olduğunu belirtti.

Wallander, dün Kiev’e silah ve askeri teçhizat sevkiyatını koordine etmek üzere Batı tarafından kurulan temas grubunun olağan toplantısının ardından düzenlediği basın toplantısında, “Türkiye de dahil olmak üzere Karadeniz’e kıyısı olan ülkelerle, Türkiye’nin karar verdiği ve Montrö Sözleşmesi’nin bir nevi vekili olarak Montrö Sözleşmesi’nin bu hükmüne başvurduğu çatışma durumundan uzaklaşabileceğimiz koşullar üzerinde çalışmak istiyoruz,” dedi.

Yetkili, “Ancak ticari deniz taşımacılığına geri dönüşü başlatacak asıl anahtar Rusya’nın Ukrayna’daki işgali durdurması olacaktır,” ifadelerini kullandı.

Türkiye, 1936 yılında imzalanan Montrö Sözleşmesi’ne sıkı sıkıya bağlı olduğunu defalarca belirtmiş ve 19. maddesine dayanarak Karadeniz havzasında gerilimin daha fazla tırmanmasını önlemek amacıyla Ukrayna’da çatışmaların başlamasıyla birlikte İstanbul ve Çanakkale Boğazlarını çatışmaya taraf olan ülkelerin ve denize kıyısı olmayan ülkelerin savaş gemilerinin geçişine kapatmıştı.

EMEKLİ AMİRAL GÜRDENİZ’DEN TEPKİ

Emekli Amiral Cem Gürdeniz, ABD Savunma Bakanlığı’ndan Celeste Wallender’in dünkü basın toplantısını hatırlatıp “Ankara’nın 24 Şubat 2022’den bu yana yürürlükte olan Montrö’nün 19.madde uygulamasını değiştirmesini ve boğazları NATO savaş gemilerine açacak şekilde yorumlamasını istemiş ve özellikle Türkiye ile bu konuda çalışmak istediğini söylemiş” dedi.

Gürdeniz, “Montrö Sözleşmesinin ve Türk Boğazlarının sahibi bir devlet olarak Montrö uygulamalarına karışmak Egemenliğimize doğrudan müdahale sayılır” vurgusu yaptı.

Cem Gürdeniz’in değerlendirmeleri şöyle:

“ABD Karadeniz’de NATO genişlemesi nedeniyle başlamasına neden olduğu savaşı durdurmak yerine Rusya’yı kışkırtmaya devam ederek uzatmayı istiyor. Türkiye bu konuda asla hata yapmamalıdır. Diğer yandan ABD çöküşün ve karmaşanın içindeki bir devlet olarak Lozan ve Montrö’ye taraf olmadığı halde bu cüreti nerden alıyor, ona bakmak gerekir. Daha dün İsveç’in NATO üyeliği iktidar ve ana muhalefet ile tam kadro mecliste onaylandığı bir konjonktürde ABD Savunma Bakan Yardımcısının konuşması pek de sürpriz sayılmamalı. Neocon emperyalizmi sınır tanımıyor. Türkiye’nin verdiği her tavizden sonra daha çoğunu isteyecektir.”