ABD ile “Avrupalılar” arasındaki kara kedi İran: Nükleer anlaşma masada
Berlin, Paris ve Londra’nın İran’a yönelik yaptırımların genişletilmesine açıkça karşı çıkmasıyla, Trump ABD’sinin BM Güvenlik Konseyi’nde Avrupalıların direnişine çarptığı yorumları doğrulanmış oldu. Bu kavganın büyümesi halinde Atlantik’in iki yakasındaki müttefikler arasındaki yeni kırılmaların gündeme geleceğine kesin gözüyle bakılıyor.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, İran ile yapılan nükleer anlaşma olarak bilinen Ortak Kapsamlı Eylem Planının (JCPOA) Ortak Komisyonu’nun 1 Eylül’de Viyana’da toplanacağını açıkladı.
Komisyonun koordinatörü olan Borrell, yazılı açıklamasında, toplantıya kendisi adına AB Dış İlişkiler Servisi Genel Sekreteri Helga Maria Schmid’in başkanlık edeceğini bildirdi.
Toplantıya Çin, Fransa, Almanya, Rusya, İngiltere ve İran’dan temsilciler katılacak. Komisyonun son toplantısı 6 ay önce yapılmıştı.
NE OLMUŞTU?
Anlaşma, İran’ın nükleer faaliyetlerinin denetlenmesi ve düzenlenmesi, bunun karşılığında yaptırımların kaldırılması amacıyla Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) daimi üyeleri ABD, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin’in yanı sıra Almanya ve AB ile İran arasında 2015’te imzalanmıştı.
ABD Başkanı Donald Trump’ın yönetime gelmesiyle Washington anlaşmadan çekilmiş ve İran’a yeniden yaptırım uygulamaya başlamıştı. Anlaşmanın diğer taraflarından Washington’u durdurmasını isteyen ancak bunda başarılı olamayan İran, Temmuz 2019’da nükleer anlaşmanın bazı maddelerini, 5 Ocak’ta da anlaşmadan kaynaklanan tüm taahhütleri askıya aldığını açıklamıştı.
ABD, BM Güvenlik Konseyi’nin İran’a 13 yıldır uyguladığı ve 18 Ekim’de sona erecek silah ambargosunu yenilemek istiyor. Bu çabası geçen hafta başarısızlıkla sonuçlanan ABD, İran’ın nükleer anlaşma kapsamındaki taahhütlerini askıya almasını gerekçe göstererek, konseyin 2231 sayılı kararı ile kaldırılan tüm yaptırımların tekrar uygulanmasına olanak tanıyan mekanizmayı hayata geçireceği tehdidinde bulunmuştu.
İran ile birlikte anlaşmanın taraflarından AB, Rusya ve Çin ise ABD’nin İran ile yapılan nükleer anlaşmadan 2018’de çekildiğini ve anlaşmaya taraf olmayan bir ülkenin yaptırımların yeniden devreye sokulmasına olanak veren mekanizmayı hayata geçiremeyeceğini belirtiyor.
+49 – BRÜKSEL
FOTO: A.A.
