9 Kasım utanç gecesi: Nazi döneminde yakılan “Türk mabedi” için anma

9 Kasım utanç gecesi: Nazi döneminde yakılan “Türk mabedi” için anma
Viyana’da Osmanlı vatandaşı Yahudiler’e ait olan ve “Türk mabedi” olarak adlandırılan sinagogun, Naziler tarafından yakılmasının 82’nci yıldönümünde Türkiye’nin Viyana Büyükelçiliğince anma etkinliği düzenlendi.

Türkiye’nin Viyana Büyükelçisi Ozan Ceyhun ve Viyana Başkonsolosu Asip Kaya’nın katıldığı etkinlikte, yeni tip koronavirüs (Covid-19) önlemleri nedeniyle katılımcı sayısı sınırlı tutuldu.

Yıkılan mabedin bulunduğu yerde yapılan etkinlikte konuşan Büyükelçi Ceyhun, başta Almanya olmak üzere Avusturya’da Yahudiler’e ait ibadethanelerin yanı sıra çok sayıda meskenin Nazilerce yakılıp, yıkıldığını, 9 Kasım 1938’in insanlık tarihine utanç gecesi olarak geçtiğini söyledi.

NAZİLER 42 SİNAGOGLA İBADETHANEYİ YAKMIŞTI

Ceyhun, 9 Kasım gecesi Naziler’in Viyana’da Türk mabedi de dahil 42 sinagog ve ibadethaneyi yaktığını, 27 Musevi’nin bu katliam gecesinde hayatını kaybettiğini anlattı.

IRKÇILARA KINAMA

Büyükelçi Ceyhun, “Belirli bir dine mensup olmak dışında hiçbir suçu olmayan bu insanları yeniden saygıyla anmak ve söz konusu aşağılık eylemleri gerçekleştiren ırkçıları huzurlarınızda nefretle kınamak isterim” dedi.

Türk mabedinin tarihçesi ve Avusturya’daki Osmanlı Yahudileri’nin iki ülke arasındaki bağın güçlenmesine sağladığı katkılara değinen Ceyhun, aynı dönemde Avusturyalı Yahudiler’in İstanbul’da “Avusturya mabedi” adı verilen bir ibadethane yaptığını, söz konusu mabedin hâlâ varlığını sürdürdüğünü kaydetti.

Ceyhun, 1925 sonrasında başlayan ırkçı akımlar nedeniyle Türkiye’den gelen Sefarad Yahudileri’nin Viyana’yı terk etmeye başladığını, 1940’larda ülkedeki diğer Yahudilerle birlikte Osmanlı’dan gelen Musevilerin de ırkçı saldırılara maruz kaldığını anlattı.

TÜRKİYE’NİN IRKÇILIK KARŞITI MÜCADELESİ

Türkiye’nin Nazi döneminde bu vatandaşlarını korumak için çaba sarf ettiğini kaydeden Ceyhun, “Avrupa’daki diplomatik temsilciliklerimiz Türk Yahudileri’ni korumak ve kurtarmak için kendi hayatları pahasına mücadele vermişler ve büyük ölçüde başarılı olmuşlardır” ifadesini kullandı.

Ceyhun, Türkiye’nin Avrupalı ırkçılara karşı çetin ve onurlu bir mücadele verdiğine dikkat çekerek, şunları söyledi:

“Şüphesiz ülkemizin mazlumların yanında yer alma politikası, ırkçılık, yabancı düşmanlığı, antisemitizm ve İslam düşmanlığı maalesef tekrar yükselmekte olduğu günümüzde de devam etmektedir.”

+49 – VİYANA

FOTO: A.A.