BERLİN - Türkiye'nin göçmen anlaşmasındaki sözlerini tutmasına rağmen Avrupa Birliği, 'Türk vatandaşlarına vize muafiyeti' maddesini engellemek için yollar aramaya başladı.

AB, Türkiye'nin Yunan adalarına göçmen akışını durdurması ve vize serbestisi için gerekli şartları bir bir yerine getirmesinin ardından ağız değiştirdi. Financial Times gazetesi, Türkiye'nin önüne yeni engeller çıkarılabileceğini ve bazı ülkelerin vize muafiyetini veto edebileceğini yazdı.

Türkiye ile imzalanan göçmen anlaşmasının olumlu sonuç vermesinin ardından Avrupa Birliği (AB), mutabakatta yer alan 'Türk vatandaşlarına vize muafiyeti' maddesinin uygulanmasını engellemek için yollar aramaya başladı.

Bazı AB üyelerinin vize serbestisine karşı çıkması, Avrupa ülkelerinde aşırı sağ partilerin yükselişi ve Türklerin Avrupa'ya iltica edeceği endişesi bu durumun nedenleri arasında. Son günlerde AB kulislerinde konuşulan konulardan biri, Türkiye'ye verilen vize serbestisine 'askıya alma' gibi ek şartlar eklenmesiydi. Türkiye ise buna karşı, AB yükümlülüklerini yerine getirmezse anlaşmanın rafa kalkacağını söyleyerek tavrını net biçimde ortaya koymuştu.

ABD tipi soruşturma 

İngiliz Financial Times gazetesi; göç krizi nedeniyle eleştirilerin hedefi olmaktan çekinen Fransa, Almanya ve bazı diğer AB üyelerinin, Türkiye'ye sunulan vaatleri siyaseten daha hazmedilebilir hale getirmek için uğraşmaya başladığını aktardı. Gazetenin AB yetkililerine dayandırdığı haberine göre, Türkiye'ye sunulacak metne koruyucu maddeler ve ilave şartlar eklenmesi gündemde. Üst düzey AB yetkililerinin verdiği bilgiye göre, vize muafiyeti anlaşmasına 'el freni' niteliğinde bir maddenin eklenmesi değerlendiriliyor. Bu maddenin, AB'ye, vize muafiyetini belirli şartlar altında askıya alma yetkisi vereceği aktarılıyor. Yetkililere göre, tartışılan diğer fikirler ise; vize serbestisinin sadece yöneticilere ve öğrencilere verilmesi ya da Türkiye'ye özel kontrollerin çok sıkı olduğu bir vize serbestisi modelinin uygulanması. Bu özel model ile Türk vatandaşlarına, ABD tarzı sıkı kontrollerin bir benzerinin uygulanması planlanıyor. ABD, vizeye başvuran kişileri sıkı güvenlik soruşturmalarından geçirirken, uygun görülen kişilere 10 yıl gibi uzun süreli vize veriyor.

Çok kişi gelir endişesi

Hollanda gazetesi Volkskrant'a göre ise Almanya, Fransa ve Hollanda; Avrupa Komisyonu'ndan, Türkiye ve Ukrayna'ya vize muafiyeti verilirken bazı ek koruma maddelerinin anlaşmaya eklemesini talep etti. Haberde, Türkiye ve Ukrayna'dan çok fazla ziyaretçi gelmesi durumunda, bu ülkelere vize muafiyetini geçici olarak askıya almak için yetki istendiği aktarıldı.

Komisyon, önceki gün Ukrayna'nın vize muafiyeti için gereken tüm kriterleri karşıladığını belirterek bu ülkeye vizenin kaldırılması yönünde tavsiye kararı vermişti. Komisyon'un Türkiye'ye yönelik tavsiye kararı ise 4 Mayıs'ta açıklanacak. Karar daha sonra Avrupa Parlamentosu'nda oylanacak.

AB-Türkiye arasında 18 Mart'ta varılan mülteci anlaşmasının maddelerinden biri, Türkiye'ye verilecek vize muafiyetinin haziran ayına çekilmesiydi. 2013'te AB ile varılan anlaşma kapsamında da, Türkiye'nin haziran ayında Geri Kabul Anlaşması'nı yürürlüğe sokması bekleniyor. Ancak Ankara, vize sözünün tutulmaması durumunda, AB'ye yasadışı yollarla giden tüm kişilerin geri alınmasını öngören Geri Kabul Anlaşması'nın rafa kaldırılacağı uyarısında bulunuyor.

"AB'ye nasıl güveniriz?"

Türkiye'nin vize için gereken 72 kriteri tamamlaması gerekiyor. EU Observer sitesine konuşan bir AB yetkilisi ise, "72 kriter yeterli değil, 28 üyenin siyasi konsensusa da varması gerekiyor" dedi. Türkiye'nin AB Büyükelçisi Selim Yenel ise, Financial Times'a yaptığı açıklamada, vize muafiyeti vaadinin sulandırılması çabalarını "Hiçbir şekilde kabul edilemez" diye nitelerken, "Oyunun kurallarını değiştiremezler, değiştirmemeliler... Aksi takdirde AB'ye bir daha nasıl güvenebiliriz?" ifadesinde bulundu.

110 milyon avro geldi 

Bu aynı zamanda Avrupalı liderleri en çok endişelendiren konulardan biri. Zira yaklaşık bir aydır uygulanan anlaşmayla Türkiye'den Yunan adalarına giden göçmen sayısı yüzde 90 azalmıştı. Ancak anlaşma sekteye uğrarsa, göçmen akışı yeniden hızlanacak. İngiliz Financial Times gazetesi, üst düzey AB yetkilileriyle görüşerek yaptığı haberinde, AB'nin Türkiye'ye verdiği sözü 'sulandırmaya çalıştığını' yazdı. "Avrupalı diplomatlar, 80 milyon Türk'e vize vaadi nedeniyle acı içinde" denilen haberde, Avrupa Komisyonu'nun 4 Mayıs'taki raporunun olumlu olmasının beklendiği ancak bazı ülkelerin vize serbestisini veto edebileceği belirtildi. Ayrıca anlaşma kapsamında Türkiye'ye 110 milyon avro ulaştırıldı.

"Türkiye görevibi yaptı" 

Türkiye'nin AB Büyükelçisi Selim Yenel, Financial Times'a yaptığı açıklamada "Muhtemelen çekinmeye başladılar çünkü gerekli şartları yerine getiriyoruz. AB üyelerinden talebimiz, üzerinde anlaştığımız şartlara saygı göstermeleri. Aksi takdirde AB'ye bir daha nasıl güvenebiliriz? Biz anlaşmanın üzerimize düşen kısmını yerine getirdik. Şimdi sıra onlarda" diye konuştu.

Göçmene güven tam 

Populus şirketi tarafından hazırlanan bir kamuoyu araştırması, Avrupa halklarının göçmenlere güven duyduğunu ortaya koydu. Rapora göre, Almanların yüzde 68'i, Fransızların yüzde 67'si, İngilizlerin ise yüzde 46'sı, ülkelerindeki medya kuruluşları ve hükümetin, göçmenlerin işlediği suçlara dair verdiği bilgilerin gerçeği yansıtmadığı görüşünde. Fransızların sadece yüzde 17'si göçmenlerin işlediği suçlar ile ilgili bilgilerin doğru olduğunu düşünüyor. (Kaynak:Karar)