ANTALYA - Almanya'daki gurbetçilere yönelik bir araştırma, 1961 yılında 2 yıllığına para kazanmak amacıyla bu ülkeye gidenlerin 55 yıldır dönmediği, bir gün geri dönme umuduyla Almancayı öğrenmediği, yatırımlarını sürekli Türkiye'ye yaptığını ortaya çıkardı.

Akdeniz Üniversitesi Gerontoloji Bölümü öğretim üyesi Yrd.Doç. Dr. Türkan Yılmaz, 1961 yılında Türkiye'den Almanya'ya iş bulmak amacıyla göç eden ve artık emekli olan Türkler hakkında araştırma yaptı. Araştırmada, Alman İstatistik Dairesi'nin verilerine göre Almanya'da yaşayan en kalabalık göçmen grubunun yüzde 17.4 ile Türkiye kökenli göçmenler olduğu belirtildi. Yrd.Doç. Dr. Yılmaz çalışmasını, 55 yıldır Almanya'ya göç etmiş Türk göçmenlerle mülakat yöntemiyle gerçekleştirdi. Yrd.Doç. Dr. Yılmaz araştırmasında bu kişilerin ekonomik durumları, konut sahipliği, sosyal ağlar ve aktiviteler, sağlık, eğitim ve çocukların yaşam memnuniyetine etkisini inceledi.

55 yıldır dönmediler

1961 yılında Türkiye'den Almanya'ya iş bulabilmek amacıyla göç edenlerin artık bu ülkede emekli olduklarını anlatan Yrd.Doç. Dr. Yılmaz, gidenlerin çoğunun 2 ile 5 yıl arasında geri dönme planı yaptığını, ancak birçok nedenden dolayı 55 yıldır geri dönüşlerin gerçekleşmediğini söyledi. 

Yrd.Doç. Dr. Yılmaz, insanların geri dönüşü kafalarından da hiç çıkarmadıklarını kaydetti. Bir gün geri döneceklerini planlayan vatandaşların Türkiye'de çok ciddi yatırımlar yaptığını anlatan Yrd.Doç. Dr. Yılmaz, mekik göçüyle vatandaşların bu yatırımlarını kullandıklarını söyledi. Mekik göçün sarkaç göç anlamında kullanıldığını aktaran Yrd.Doç. Dr. Yılmaz, bu kişilerin biraz orada biraz burada yaşamlarını geçirdiğini kaydetti. Ağırlıklı olarak emeklilerin mekik göçü yaptığını anlatan Yrd.Doç. Dr. Yılmaz, “Göç edenlerin kafalarında geri dönüş hiçbir zaman bitmiyor. Vatan özlemi de bitmiyor. Türkiye'de yaptıkları yatırımlarını kullanmak istiyorlar" dedi.

En güzel yeri alıyorlar

Araştırmasında Türklerin mecbur olmadıkça tabut içinde ülkeye geri gelmek istemediğini aktaran Yrd.Doç. Dr. Yılmaz, “'Biz ülkemizde kendi adetlerimize göre gömülmek istiyoruz' diyorlar. 'Köyümde mezarlığın en güzel köşesinde yer aldım, bütün köy ayaklarımın altında' diyorlar. Bu onların vatan özlemlerini gösteriyor" diye konuştu.

Yüzde 90'ının Türkiye'de evi var

Mekik göçü gerçekleştirenlerin yüzde 90'ının Türkiye'de ev sahibi olduğunun ortaya çıktığını kaydeden Yrd.Doç. Dr. Türkan Yılmaz, bu Türklerin yüzde 50'sinin Almanya'da da ev sahibi olduğunu söyledi. Yaşlı kesimin Almanya vatandaşlığına geçtiği zaman Türkiye'deki haklarını kaybedeceklerini düşünerek bu vatandaşlığı kabul etmediğini aktaran Yrd.Doç. Dr. Yılmaz, Alman vatandaşlığına geçtiği takdirde cenazesinin Türkiye'ye gönderilmeyeceğini düşünenler olduğunu, ama böyle bir yasal düzenleme olmadığını söyledi.

Çanak anteni tercih ettiler

Almanya'da bir dönem bu ülkenin vatandaşlığına geçen Türklerin Alman vatandaşlığını geri verdiğini hatırlatan Yrd.Doç. Dr. Yılmaz, bu olayın nedenini ise şöyle açıkladı: 
“Almanya'da çanak anten olayı bir dönem çok popülerdi. Herkes evinin balkonuna, çatısına çanak anten taktırdı. Türkler de Türkiye'deki televizyon kanallarını izlemek için çanak taktırdı. Bir süre sonra çanak antenlerin görüntü kirliliğine yol açtığı gerekçesiyle şikayetler oluştu ve bu antenlerin kaldırılmasına yönelik kanun çıktı. Ancak bu kanunda 'Sadece yabancı olanların çanak antenleri kalabilir' dendi. Alman vatandaşlığına geçen Türkler, 'Ben zaten Türkiye'ye döneceğim' diye çanak antenlerini kaybetmemek için Alman vatandaşlığını geri iade etti." 

Almanca öğrenmediler

Yrd.Doç. Dr. Yılmaz, 55 yıldır Almanya'da yaşayan birinci neslin geri döneceklerini düşündükleri için Almancayı öğrenmek istemediğini vurguladı. Bu emekli Türkler için iş yerlerinde Almancanın yanı sıra Türkçe uyarı levhaları bulunduğunu belirten Yrd.Doç. Dr. Yılmaz, bu yaş grubunun çocuklarını tercüman olarak kullandıklarını söyledi. Çocuklarının Almanya'da yaşaması durumunda kesin dönüşlerin yaşanmayacağını ifade eden Yrd.Doç. Dr. Yılmaz, erkeklerin mekik göçü veya geri dönüşü daha çok tercih ettiğini, kadınların ise çocuklarıyla yaşamak için Almanya'da kalmayı istediğini kaydetti.

Hasan Demirbaş (DHA)